سرمایه‌گذار خارجی در انتظار تثبیت ترامپ و انتخابات ایران
یک اقتصاددان می‌گوید تا ترامپ تثبیت نشده و انتخابات ایران برگزار نشده سرمایه‌گذار خارجی به دلیل تردید در وضعیت آینده ایران رغبت چندانی برای سرمایه‌گذاری ثروتش در ایران نخواهد بود.
مرتضی افقه درباره وضعیت جذب سرمایه‌گذار خارجی، اظهار کرد: از نظر من هنوز موانع ورود سرمایه‌گذار خارجی به ایران برداشته نشده که انتظار داشته باشیم سرمایه‌گذاری‌های کلان در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران صورت گیرد.
وی اضافه کرد: درست است که قرارداد برجام امضاء شده و به موجب آن تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای و غیره برداشته شده است، ولی در عمل سرمایه‌گذار باید نسبت به آینده خوش‌بین باشد تا برای ورود به یک کشور برنامه‌ریزی کند. به نظر من در یکسال گذشته دو اتفاق افتاد که زمینه را برای خوش‌بینی از بین برد. یکی از آنها کاندید شدن دونالد ترامپ و مواضع ضد برجام او و در نهایت انتخاب وی با عنوان رئیس جمهور آمریکا و دیگری انتخابات ایران و مطرح شدن نامزد اصولگرای مخالف برجام بود.
این اقتصاددان ادامه داد: چنین وضعیتی سبب شد روند ورود هیات‌های اقتصادی از کشورهای مختلف به ایران که در پسابرجام صورت می‌گرفت متوقف شوند و سرمایه‌گذاران علاوه بر اشتیاق اولیه و مسافرت‌های مکرر به ایران هنوز مردد هستند که چه آینده‌ای برای روابط سیاسی و اقتصادی ایران با جهان بین‌الملل حاکم خواهد بود.
افقه افزود: علاوه بر آنچه گفته شد به هر حال در ایران یکسری ساختارهای ضد تولیدی و ضد توسعه‌ای داریم که ربطی به دولت‌ها ندارد و از دولت سازندگی تاکنون این مشکلات وجود دارد. اگر نگاهی به گذشته کنیم متوجه می‌شویم بیشترین ورود سرمایه‌گذار در ایران در دولت اصلاحات اتفاق افتاد. در آن زمان شرایط به گونه‌ای پیش رفت که دولت توانست مشکلات بوروکراسی را حل کند و سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کرد ولی به هر حال ساختارهای ضد توسعه‌ای حاکم بر روابط اداری در ایران همواره یکی از معضلات و موانع جذب سرمایه‌گذار خارجی بوده است. در نظر داشته باشیم که وقتی سرمایه‌گذار می‌خواهد ثروت خود را به یک کشور ببرد باید از همه جوانب اطمینان حاصل کند و سود مناسب حاصل از سرمایه‌گذاری به او باز خواهد گذشت.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که اقدامات دولت در زمینه بهبود فضای کسب‌وکار چه تاثیری می‌تواند در حل شدن مشکلات بوروکراسی در ایران داشته باشد، گفت: موضوع بهبود فضای کسب‌وکار فقط توسط دولت انجام نمی‌شود بلکه به نظر من قوه مجریه فقط 30 درصد بهبود فضای کسب‌وکار را به عهده دارد. باقی موانع به ساختارهای سیاسی، ساختارهای اداری و روابط غیررسمی حاکم در اقتصاد کشور مربوط است که به موجب آن نیاز داریم همه دستگاه‌ها برای تغییر شرایط اقدام کنند.
وی در پاسخ به این سوال که بهبود وضعیت اقتصادی مثلا تجربه رشد شش درصدی و تورم تک‌رقمی چقدر می‌تواند سرمایه‌گذار را برای ورود به کشور تشویق کند، اظهار کرد: از نظر من اکنون مسائل سیاسی بر مسائل اقتصادی غلبه دارد ضمن این‌که در نظر داشته باشیم مثلا رشد شش درصدی از بخش نفت حاصل شده و محرک خوبی برای سرمایه‌گذار خارجی به حساب نمی‌آید.
این اقتصاددان درباره بسته‌های تشویقی در نظر گرفته شده برای سرمایه‌گذاران خارجی، تصریح کرد: درست است تشویق‌های در نظر گرفته شده که به موجب آن ممکن است هزینه تولید کاهش یافته و سودآوری افزایش پیدا کند ولی من فعلا نسبت به ورود سرمایه‌گذار بدبین هستم و معتقدم شرایط سیاسی به این مشوق‌های ابتدایی غلبه دارند، بنابراین تا ترامپ تثبیت نشده و سیاست‌هایش دقیق مشخص نشده و از سوی دیگر تکلیف انتخابات ایران روشن نیست نمی‌توان انتظار چندانی برای ورود سرمایه‌گذار خارجی به کشور داشت.
افقه همچنین بیان کرد: البته باید بگویم که من از دولت سازندگی تاکنون مخالف اقدام جدی برای ورود سرمایه‌گذار خارجی به کشور بودم چون معتقدم ما اکنون نیز از کل ظرفیت اقتصاد ایران استفاده نکرده‌ایم که بخواهیم سرمایه‌گذار خارجی جذب کنیم.
وی افزود: هنوز از نظر ساختاری امکانات پیشرفت داریم و بیش از 50 درصد سرمایه‌های ما بدون استفاده مانده و بسیاری از صنایع با ظرفیت 50 درصدی خود کار می‌کند در نتیجه اقتصادی که نتواند از ظرفیت موجود داخلی خود استفاده کند قطعا نخواهد توانست از ظرفیت سرمایه‌گذار خارجی آنگونه که شایسته است بهره ببرد.
