از کجا بفهمیم فشار خونمان بالا رفته+ علت

 در ابتدا باید بدانید که این امکان وجود دارد که فرد بدون داشتن هیچ علائمی سال های سال مبتلا به فشار خون بالا (هیپرتانسیون) باشد. فشار خون بالایِ کنترل نشده، خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند سکته و حمله قلبی را افزایش می دهد. فشار خون با میزان خونی که توسط قلب پمپ می شود و مقدار مقاومت ایجاد شده در برابر جریان خون توسط شریان ها  تعریف می شود. هرچه میزان خون بیشتری توسط قلب پمپ شود و هرچه شریان ها باریک تر و تنگ تر باشند فشار خون بالاتر خواهد بود.

معمولاً فشار خون بالا بعد از سال های طولانی زندگی ایجاد می شود و در نهایت تقریباً همه به آن مبتلا خواهند شد. خوشبختانه فشار خون بالا را می توان به آسانی تشخیص داد و بعد از این که فرد متوجه شد دچار فشارخون بالا است می تواند با پزشک خود در جهت کنترل آن همکاری کند.

 گرچه همه افراد برای زنده ماندن نیاز به فشار خون دارند به اصطلاح به فشار خون بالا، فشار خون گفته می شود.

*علائم

بیشتر افراد مبتلا به فشار خون بالا حتی زمانی که فشار سنج، میزان خطرناکی را نشان می دهد، هیچ نوع علائم و یا نشانه ای از این بیماری ندارند. گرچه تعداد کمی از افراد مبتلا به فشار خون بالا دچار سردرد، سرگیجه و یا مقدار کمی خون دماغ می شوند ولیکن این علائم تا زمانی که فشار خون بالا به سطح پیشرفته و یا حتی تهدید کننده نرسد، ظاهر نمی شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

خیلی از افراد تصور می نمایند که تا زمانی که دچار علائم فشار خون بالا نشده اند نیازی به مراجعه به پزشک جهت چک کردن فشار خون، ندارند. توصیه آن است که بعد از سن ۲۰ سالگی از پزشک خود بخواهید که فشار خون شما را هر دو سال یک بار اندازه گیری کند. در صورتی که قبلاً مبتلا به فشار خون بالا و یا سایر فاکتورهای خطر بیماری قلب و عروق بوده اید، پزشک شما دفعات بیشتری از اندازه گیری را توصیه خواهد کرد. فشار خون کودکان ۳ سال به بالا نیز معمولاً به عنوان قسمتی از بررسی های سالانه اندازه گیری می شود.

چنان چه پزشک خود را به طور منظم ملاقات نمی کنید ولی در عین حال نگران میزان فشار خون خود هستید، می توانید جهت پایش آن به مراکز بهداشتی موجود در سطح شهر مراجعه کنید و یا از دستگاه های موجود در مراکز مختلف شهری استفاده نمایید ولی معمولاً این دستگاه ها دقیق عمل نمی کنند و ممکن است نتایج دقیقی را به شما ندهند.

*علل

دو نوع فشار خون بالا وجود دارد:

فشار خون اولیه: در ۹۰ تا ۹۵ درصد از بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا، علت مشخصی وجود ندارد. این نوع فشار خون را فشار خون اولیه می نامند که به صورت تدریجی بعد از چندین سال به وجود می آید.

فشار خون ثانویه: ۵ تا ۱۰ درصد بقیه ی موارد فشار خون بالا تحت شرایط و علل زیر ایجاد می گردند. این نوع از فشار خون بالا را فشار خون ثانویه می نامند که ناگهانی ایجاد می شود و نسبت به نوع اولیه، فشار خون شدیدتری را سبب می شود. شرایط گوناگون و مصرف داروهای مختلف می توانند منتهی به فشار خون بالا شوند که عبارت هستند از:

* مشکلات کلیوی

* تومور غده فوق کلیه

* نقص مادرزادی قلب

* داروهای خاصی مانند داروهای جلوگیری از بارداری، داروهای ضد احتقان، داروهای مُسکنی که به صورت آزاد فروخته می شوند و برخی داروهای تجویزی دیگر.

* داروهای غیر قانونی مانند کوکایین و آمفتامین.

*عوامل خطر

فاکتورهای خطر بسیار زیادی برای فشار خون بالا وجود دارد.

برخی از آن ها را شما نمی توانید کنترل کنید. فاکتورهای خطر این بیماری عبارت هستند از:

* سن: خطر فشار خون بالا با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. در اوایل سن میانسالی فشار خون بالا در مردان معمول است. در زنان نیز این بیماری بعد از یائسگی معمول می شود.

* نژاد: فشار خون بالا در سیاه پوستان رایج تر است و در آن ها در سنین پایین تری از سفید پوستان گسترش می یابد. عوارض جدی فشار خون بالا نیز مانند سکته و حمله قلبی در سیاه پوستان معمول تر است.

* سابقه خانوادگی: فشار خون بالا بیشتر در اعضاء یک خانواده و به صورت خانوادگی نمایان می شود.

دیگر عوامل خطر فشار خون بالا که قابل کنترل هستند، عبارتند از:

* چاقی یا اضافه وزن: هرچه شما بیشتر دچار اضافه وزن باشید، به خون بیشتری برای رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت های بدن تان نیاز دارید و هنگامی که حجم خون گردشی در رگ های شما افزایش می یابد فشار وارده بر دیواره های عروقی نیز افزایش می یابد.

* عدم تحرک: افرادی که تحرک ندارند ضربان قلب بیشتری دارند. هرچه ضربان قلب بیشتر باشد یعنی در هر انقباض، قلب سخت تر کار می کند و فشار قوی تر بر شریان ها اعمال می شود. کمبود فعالیت بدنی خطر چاقی و اضافه وزن را نیز افزایش می دهد.

* استعمال دخانیات: نه تنها استعمال دخانیات بلافاصله پس از مصرف به صورت موقتی فشار خون را بالا می برد بلکه مواد شیمیایی موجود در دخانیات به  سطوح دیواره شریانی آسیب وارد می کنند و منجر به باریک شدن شریان ها و افزایش فشار خون می شوند.

فشار خون و نمک

* نمک(سدیم) فراوان در غذاها: مصرف زیاد سدیم باعث نگه داری مایعات در بدن می شود که منجر به افزایش فشار خون می گردد.

* پتاسیم کم در غذاها: پتاسیم به حفظ تعادل سدیم در سلول های بدن کمک می کند. چنان چه پتاسیم کافی دریافت نکنید، سدیم بالایی در خون انباشته می شود.

* مصرف بسیار پایین ویتامین D: مصرف کم ویتامین D در رژیم غذایی می تواند منتهی به فشار خون بالا شود. ویتامین D در تولید آنزیمی توسط کلیه که فشار خون را تحت تاثیر قرار می دهد نقش دارد.

* مصرف الکل: نوشیدن الکل به صورت مداوم به قلب آسیب می رساند. مصرف گاه به گاه الکل نیز به صورت موقتی فشار خون را افزایش می دهد چرا که منجر به ترشح هورمن هایی می شود که جریان خون و ضربان قلب را افزایش می دهد.

* استرس: سطح بالای استرس می تواند به صورت ناگهانی و موقتی فشار خون را افزایش دهد. چنان چه سعی دارید با پُرخوری، مصرف الکل و یا استعمال دخانیات بر استرس خود غلبه کنید، تنها مشکلات خود را با فشار خون بالا افزایش خواهید داد.

* بیماری ها و شرایط خاص: برخی شرایط مزمن نیز خطر فشار خون بالا را افزایش می دهد مانند کلسترول بالا، دیابت، بیماری کلیه و تنگی نفس هنگام خواب.

گاهی اوقات بارداری نیز می تواند منجر به فشار خون بالا شود.

اگر چه فشار خون بالا در بین بزرگسالان رایج است ولی کودکان نیز در معرض این بیماری قرار دارند. در برخی کودکان فشار خون بالا نیز به دلیل مشکلاتی مانند بیماری قلبی و یا بیماری های کلیوی به وجود می آید. در تعداد رو به افزایشی از کودکان، شیوه زندگی غلط مانند رژیم غذایی ناسالم و عدم فعالیت بدنی منجر به فشار خون بالا می شود.