توصیه های مهم برای رفع فقر آهن زنان
یکی از مهمترین مشکلات تغذیه ای دنیا فقر آهن است. نقش این عنصر مهم در حمل اکسیژن به ویژه هنگام فعالیت ورزشی حائز اهمیت است و بدون آن، بدن قادر نیست گلبول های قرمز سالم تولید کند و اکسیژن کافی به عضلات، مغز و سایر اندام ها برساند. زنان روزانه به 15 میلی گرم آهن نیاز دارند، این میزان برای مردان 10 میلی گرم در روز است.
فقر آهن در زنان، مسئله ای جهانی است که باید برای رفع آن تلاش های مستمری صورت گیرد. یافته های یک فعالیت پژوهشی که توسط محققان ایرانی انجام شده، نشان می دهد که این مشکل را می توان با مکمل ها، ویتامین C و تمرینات هوازی رفع کرد.
به بیان متخصصان، ترنسفرین یک پروتئین سرمی است که در انتقال آهن از پلاسمای خون به مغز استخوان و بافت های ذخیره ای موجودات نقش دارد. همچنین ویتامین C یکی از عواملی است که به جذب آهن کمک کرده و احیای آهن سه ظرفیتی را به آهن دو ظرفیتی افزایش می دهد. کمبود آهن اهمیت زیادی برای پزشکان دارد و می تواند مشکلات عمده ای در رابطه با کاهش ظرفیت فعالیت ورزشی افراد به دنبال داشته باشد.
در رابطه با این موضوع، یک مطالعه پژوهشی انجام شده که در آن، تأثیر اجرای تمرین هوازی همراه با مصرف مکمل آهن توأم با ویتامین C بر وضعیت آهن خون در زنان بررسی شده است.
این تحقیق با مشارکت 35 نفر از زنان فعال ازنظر شرکت منظم در تمرینات ورزشی در یکی از باشگاه های شهر تهران با دامنه سنی 30 تا 40 ساله که مبتلا به فقر آهن بودند، انجام شده است.
نتایج این مطالعه نشان داد انجام تمرین هوازی به همراه مصرف آهن و ویتامین C می تواند بر ذخایر آهن خون تأثیر داشته باشد، به طوریکه سبب افزایش هموگلوبین، هماتوکریت، گلبول قرمز، فریتین شده، ولی ترنسفرین را کاهش دهد.
در این باره معصومه حسینی، پژوهشگر گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق و همکارانش می گوید: «نتایج مقایسه شاخص های آهن خون قبل و پس از آزمون نشان داد تفاوت معنی داری بین قبل و بعد از آزمون میان شاخص های آهن خون آزمودنی ها وجود دارد».
آن ها این چنین ادامه می دهند: «مقایسه تغییرات شاخص های آهن خون در گروه نشان داد در متغیرهای هموگلوبین، هماتوکریت، گلبول قرمز، فریتین و ترنسفرین بین گروه تمرین+مکمل آهن+ ویتامین C با گروه کنترل اختلاف وجود دارد که در متغیرهای هموگلوبین، گلبول قرمز و فریتین این اختلاف معنادار بود، اما تفاوت معناداری در متغیرهای هماتوکریت و ترنسفرین مشاهده نشد».
به بیان مجریان این تحقیق: «نتایج مطالعه ما نشان داد در پی هشت هفته تمرین با مکمل آهن توام با ویتامین C میزان هموگلوبین خون افزایش معناداری می یابد».
حسینی و همکارانش بر اساس یافته های به دست آمده از پژوهش خود که در فصل نامه علمی پژوهشی «ابن سینا» منتشر شده، توصیه کرده اند: «زنان می بایست با مشاوره پزشک و متخصصان تغذیه ورزشی، به همراه تمرین ورزشی از قرص های آهن توام با ویتامین C استفاده کنند و ضمن کاهش احتمال ابتلا به کم خونی فقر آهن، از فواید و منافع آن نیز استفاده لازم را ببرند. اهمیت مشاوره با پزشک به این دلیل است که مصرف خودسرانه مکمل آهن ممکن است خطرات و صدماتی از جمله ناراحتی های گوارشی و اختلال در جذب مس و روی را به دنبال داشته باشد».
فصل نامه علمی پژوهشی ابن سینا، توسط اداره بهداشت، امداد و درمان نهاجا و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی آجا به منظور ارتقای سطح علمی کارکنان و برقراری ارتباط علمی آنان با جامعه پزشکی کشور در زمینه های طب هوا فضا، طب زیر سطحی، طب بحران، طب رزم و روانپزشکی نظامی انتشار می یابد.