راهکاری برای کاهش لرزش در بیماران مبتلا به MS

لرزش یا ترمور (Tremor)؛ یکی از علائم شایع ناتوان‌کننده در بیماری ام اس است که می‌تواند کیفیت زندگی را پایین آورده و فعالیت‌های روزانه فرد را محدود کند.

برای درمان این مشکل از داروهای مختلفی استفاده می‌شود؛ ولی با توجه به نیاز به دوز بالای این داروها برای کنترل لرزش و در نتیجه عوارض جانبی ناشی از آن و نیز عدم موفقیت بارز این داروها، بسیاری از بیماران مصرف داروها را رها می‌کنند. در کل نیز تدابیر درمانی متاسفانه موفقیت چشم‌گیری در درمان این عارضه نداشته‌اند.

در برخی مطالعات و همچنین طب چینی از داروهای گیاهی برای بهبود علایم بیماری ام اس استفاده شده است.

با توجه به اثرات گیاه اسطوخودوس در بیماری‌های نورولوژیک و توجه به این مسئله که این گیاه در درمان تشنج، افسردگی، میگرن، اضطراب، درد و .... توسط ابن‌سینا رازی توصیه شده، پژوهشگران تاثیر گیاه اسطوخودوس ایرانی را در لرزش در بیماران ام‌اس بررسی کردند.

این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی‌ دو سو کور بود که در بازه اردیبهشت ۱۳۹۶ تا آذر ۱۳۹۷ انجام شد و در قالب آن ۳۰ نفر از بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفتند.

این افراد به صورت تصادفی دو گروه آزمایش و شاهد تقسیم شدند. به افراد گروه آزمایش کپسول حاوی روغن اسطوخدوس به صورت روزانه و به مدت هشت هفته داده شد، افراد گروه کنترل نیز از دارونما استفاده کردند. از آن‌جا که مطالعه به صورت دو سو کور طراحی شده بود، پژوهشگران و افراد شرکت‌کننده در مطالعه از محتوای کپسول‌ها اطلاعی نداشتند.

در این مطالعه برای اندازه‌گیری میزان لرزش دستان بیماران از سیستم موقعیت سنجی اهداف استفاده شد و کلیه حرکات دست و انگشتان آن‌ها در چهار وضعیت مورد سنجش قرار گرفت. این بررسی‌ها پیش از در هنگام شروع مطالعه، پس از چهار هفته و در پایان هفته هشتم از شروع مصرف دارو، تکرار شد.

نتایج بررسی‌های این مطالعه نشان داد که روغن گیاه اسطوخودوس ایرانی در کاهش ترمور بیماران ام اس موثر است.

نتایج این پژوهش حاکی از آن است که درمان کوتاه‌مدت با اسطوخودوس نسبتا بی‌خطر است؛ ولی گزارشاتی از عوارض جانبی آن وجود دارد. این گیاه پتانسیل سوء مصرف ندارد؛ با این حال تا هنگامی که مطالعات مستقل با داروهای پیگیرانه در مورد آن انجام شود، نتایج قطعی نیست.

محققان این مطالعه می‌گویند: روغن گیاه اسطوخودوس (لاوندر) ایرانی با حداقل دوز ۸۰ میلی‌گرم در کاهش ترمور بیماران ام اس موثر است و می‌تواند با توجه به عوارض قابل اغماض آن در این مطالعه و سایر مطالعات به عنوان داروی کمکی اضافه‌شونده و یا به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد.

در انجام این پژوهش نسترن مجدی‌نسب، فروغ نامجویان، گلکه کریمی و محمد مهرآور؛ پژوهشگران علوم پزشکی جندی شاپور اهواز به همراه یدالله زارع‌زاده و نسرین عبدی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی کردستان، به همراه رضا بخردی از دانشگاه علوم پزشکی کاشان، مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان «تعیین تاثیر گیاه اسطوخودوس ایرانی بر ترمور در بیماران مالتیپل اسکلروزیس: کارآزمایی شاهددار تصادفی» در مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، منتشر شده است.