علت ترک خوردگی گوشه لب چیست؟

زخم گوشه لب‌ها همان‌طور که از نامش مشخص است ضایعه‌ای است که در گوشه لب‌ها ظاهر می‌شود و نام پزشکی آن انگولار چیلیتیس (ترک گوشه لب) یا

استوماتیتیس است. این زخم‌های کوچک به شکل تاول‌های ریز یا ترک هستند و در همه موارد در محل اتصال لب‌ها ظاهر می‌شوند و ظاهر آن به صورتی است که با غشایی سفید رنگ پوشیده شده است. زخم گوشه دهان می‌تواند فقط در یک سمت دهان و یا در هر دو سمت دهان دیده شود.

چه کسانی دچار ترک گوشه‌ی لب‌ها می‌شوند؟

وجود زخم‌های دهانی نسبتاً شایع است و در واقع پزشکان عقیده دارند تقریباً همه افراد دست‌کم یک بار در طول عمر خود، دچار این مشکل می‌شوند؛ اما اگر قرار باشد یک گروه سنی را بیشتر مستعد بدانیم، کودکان هستند. در بچه‌ها ترک گوشه‌ی لب‌ها خصوصاً زمانی ظاهر می‌شود که اولین دندانشان درمی‌آید یا وقتی که زیاد از پستانک استفاده می‌کنند. ترک گوشه‌ی لب‌ها در میان سالمندان و آن‌هایی که مشکلات دندانی دارند نیز زیاد دیده می‌شود.

دیگر گروه‌هایی که بیشتر دچار شقاق گوشه لب می‌شوند افرادی هستند که بریدگی‌های عمیق در گوشه دهان خود دارند. یک گروه دیگر نیز کسانی هستند که دیابت، سیروز، آنمی، نقص سیستم ایمنی، کمبود ویتامین C‌ یا تغذیه ناکافی دارند.

به طور کلی ترک گوشه لب علت‌های گوناگونی دارد؛ اما تقریباً همه آن‌ها ناشی از قارچ یا باکتری هستند.

آشنایی با انواع زخم‌های دهانی

اولین دسته از انگولار چیلیتیس به تکرارشان مربوط می‌شوند. اگر این زخم‌ها ناگهانی و با علائم قوی‌تری ظاهر شوند، با یک مورد حاد روبرو هستیم؛ اما اگر چند بار طی زندگی ظاهر و ناپدید شوند و تاول‌های دردناک داشته باشند، این عارضه‌ای مزمن است.

از جهت علت ایجاد، این عارضه سه نوع دارد:

. میکروبی: به دلیل وجود میکروارگانیسم‌هایی که در گوشه‌های دهان رشد می‌کنند.

. تماسی: شبیه نوعی آلرژی تماسی است و زمانی رخ می‌دهد که با آلرژن تماس برقرار می‌شود.

. خورشیدی: این نوع در افرادی ظاهر می‌شود که نسبت به خورشید بسیار حساس‌اند و به طور کلی در سنین پایین دیده می‌شود. این زخم‌ها ناشی از تغییرات شدید دما نیز می‌تواند باشد.

علائم ترک گوشه لب چیست؟

اصلی‌ترین علامت، قرمزی و پوسته شدن در یکی از گوشه‌های لب یا هر دو طرف است. معمولاً این ضایعات ریز با غشایی سفید رنگ یا زردرنگ پوشیده شده‌اند.

فرد مبتلا وقتی دهان خود را حرکت می‌دهد تا حدودی احساس کشیدگی می‌کند. همچنین وقتی دهان خود را باز می‌کند یا غذایی اسیدی می‌خورد احساس درد و ناراحتی می‌کند. زخم گوشه دهان باعث احساس سوزش و حساس شدن زیاد در ناحیه می‌شود. در موارد شدیدتر، ممکن است خونریزی کند و لایه سختی روی آن ببندد.

چرا دچار ترک‌خوردگی گوشه‌ی لب‌ها می‌شویم؟

دلایل ظاهر شدن این مشکل گوناگون‌اند و در سه دسته اصلی قرار می‌گیرند:

عوامل موضعی

این عوامل مربوط به تغییراتی هستند که در ناحیه دهان روی می‌دهند. اصلی‌ترین عوامل موضعی:

. نبودن دندان یا ادنتولیسم: وقتی فرد دندانی ندارد، گوشه‌های دهانش فرورفتگی‌های عمیق‌تری پیدا می‌کنند و این باعث می‌شود احتمال زخم شدن گوشه دهان بیشتر شود.

. ناهماهنگی پروتز یا دندان مصنوعی

. تجمع بزاق در گوشه‌ی لب‌ها

. تماس با آلرژن

. خشکی لب‌ها

. کاندیداز دهانی

. عادت‌های نادرست مانند مرتباً زبان زدن به لب‌ها یا گاز گرفتن گوشه‌های دهان

عوامل سیستمیک

این عوامل به بیماری‌های دیگری مربوط‌اند که فرد به آن‌ها دچار است:

. کمبود ویتامین یا مواد مغذی: به ویژه کمبود ویتامین A ،B و یا C و کمبود آهن یا زینک (روی)

. ضعف سیستم ایمنی: دفاع ناقص بدن منجر به بروز زخم‌های دهانی می‌شود.

. بیماری‌های سیستمیک: به عنوان مثال دیابت، سیروز، آنمی و زرد زخم

عوامل محیطی

این عوامل به محیط شما مربوط‌اند:

. گرما یا سرمای زیاد: خصوصاً زمانی که تغییر دما از گرما به سرما یا برعکس، در عرض مدت بسیار کوتاهی روی می‌دهد.

. استرس، اضطراب یا مشکلات هیجانی: هیجانات بر عملکرد سیستم ایمنی اثر می‌گذارند.

. تروما: اگر در گوشه دهان، سوختگی، پارگی یا آسیب دیگری روی دهد، زمینه برای ظاهر شدن زخم‌های دهانی و ترک گوشه‌ی لب‌ها فراهم می‌شود.

در صورت ابتلا به زخم و ترک گوشه‌ی لب‌ها چه باید کرد؟

باید یادتان باشد که این مشکل مُسری است زیرا عفونت محسوب می‌شود و توسط بوسیدن یا استفاده از وسایل مشترکی که شخص مبتلا در دهانش گذاشته از شخص به شخصی دیگر منتقل می‌شود.

بنابراین اولین قدم این است که بسیار احتیاط کرده و رعایت‌های لازم را بکنید تا شخص دیگری دچارش نشود. یعنی کسی را نبوسید و از حوله حمام دیگران استفاده نکنید و ظروفتان را از دیگران جدا کنید.

البته توصیه می‌کنیم با پزشک نیز مشورت کنید. پزشک تنها کسی است که می‌تواند علت زخم و ترک گوشه‌ی لب‌هایتان را معلوم کرده و درمان مناسب را به شما توصیه نماید.