خوردن تن ماهی در دوران بارداری مفید است یا مضر؟

به عنوان مثال معمولا به دلیل محتوای ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) – دو چربی امگا 3 با زنجیره بلند که نقش مهمی در رشد مغز و سیستم عصبی کودک شما دارند در نظر گرفته می شوند.

با این وجود بیشتر انواع ماهی های تن حاوی سطوح بالایی از جیوه هستند – ترکیبی که با مشکلات مختلف سلامتی و رشدی در نوزادان مرتبط است. به همین دلیل اغلب به زنان هشدار داده می شود که میزان مصرف ماهی تن را در دوران بارداری محدود کنند.

فواید و مزایای ماهی تن برای زنان باردار

ماهی تن سرشار از انواع مواد مغذی است که بسیاری از آن ها در دوران بارداری مهم هستند. ماهی تن حاوی مواد مغذی زیر می باشد :

• پروتئین : این ماده مغذی برای تمام جنبه های رشد مهم است. خوردن پروتئین بسیار کم در دوران بارداری ممکن است منجر به سقط جنین، محدودیت رشد داخل رحمی و وزن کم هنگام تولد شود. گفته می شود پروتئین زیاد هم ممکن است اثرات منفی مشابهی داشته باشد
• ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) : اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیره بلند برای رشد چشم و مغز کودک بسیار مهم است. امگا 3 با زنجیره بلند همچنین ممکن است خطر زایمان زودرس، رشد ضعیف جنین، افسردگی مادر و آلرژی های دوران کودکی را کاهش دهد
• ویتامین D : ماهی تن حاوی مقادیر کمی ویتامین D است که برای ایمنی و سلامت استخوان ها مهم است. سطوح کافی نیز ممکن است خطر سقط جنین و پره اکلامپسی را کاهش دهد – عارضه ای که با فشار خون بالا در بارداری مشخص می شود
• آهن : این ماده معدنی برای رشد سالم مغز و سیستم عصبی کودک شما مهم است. سطوح مناسب در دوران بارداری همچنین ممکن است خطر تولد نوزاد با وزن کم، زایمان زودرس و مرگ و میر مادران را کاهش دهد
• ویتامین B12 : این ماده مغذی به بهینه سازی عملکرد سیستم عصبی و ساختن پروتئین و گلبول های قرمز انتقال دهنده اکسیژن کمک می کند. سطوح پایین در دوران بارداری ممکن است خطر سقط جنین، زایمان زودرس، نقایص مادرزادی و سایر عوارض بارداری را افزایش دهد

100 گرم ماهی تن حدود 32 درصد از مقدار مورد نیاز روزانه برای پروتئین، 9 درصد مقدار مورد نیاز روزانه برای آهن و 107 درصد مقدار مورد نیاز روزانه برای ویتامین B12 را تامین می کند.

این بخش همچنین حاوی حدود 25 میلی‌ گرم ایکوزاپنتانوئیک اسید و 197 میلی‌گرم دوکوزاهگزانوئیک اسید است که حدود 63 تا 100 درصد از مقدار مورد نیاز روزانه‌ است و اغلب کارشناسان توصیه می‌ کنند زنان باردار باید مصرف کنند.

زنان بارداری که به دلیل آلرژی غذایی و همچنین دلایل مذهبی یا اخلاقی ماهی تن نمی‌ خورند باید اطمینان حاصل کنند که این مواد مغذی را از منابع دیگر دریافت می‌ کنند.

آن ها همچنین ممکن است مجبور به مصرف مکمل روزانه با حداقل 200 میلی گرم دوکوزاهگزانوئیک اسید و 250 میلی گرم ایکوزاپنتانوئیک اسید باشند.

عوارض و مضرات ماهی تن در دوران بارداری

اکثر متخصصان توصیه می کنند که زنانی که به طور معمول ماهی تن می خورند در دوران بارداری به این کار ادامه دهند. اما گفته می شود به دلیل محتوای جیوه آن به زنان باردار هشدار می دهند که در خوردن آن زیاده روی نکنند.

اگرچه این یک ترکیب طبیعی است اما بیشتر جیوه موجود در ماهی نتیجه آلودگی صنعتی است و به نظر می رسد که سطح آن در ماهی هر سال افزایش می یابد.

همه ماهی‌ ها حاوی مقداری جیوه هستند اما هر چه ماهی بزرگ‌ تر و مسن‌ تر باشد احتمالا جیوه بیشتری دارد.

مصرف زیاد جیوه در دوران بارداری می تواند به رشد مغز و سیستم عصبی کودک شما آسیب برساند. این می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات شود که رایج ترین آن ها عبارتند از :

• مشکلات یادگیری
• تاخیر در رشد مهارت های حرکتی
• نقص گفتار، حافظه و توجه
• توانایی های بصری-فضایی ضعیف
• ضریب هوشی پایین تر (IQ)
• فشار خون بالا یا مشکلات قلبی در بزرگسالی

در موارد شدید مصرف زیاد جیوه در دوران بارداری گاهی منجر به از دست دادن بویایی، بینایی یا شنوایی در نوزاد و همچنین نقص مادرزادی، تشنج، کما و حتی مرگ می شود.

برخی تحقیقات نشان می دهد تا زمانی که ماهی بخورد قرار گرفتن در معرض جیوه در اوایل بارداری ممکن است هیچ اثر منفی بر رفتار، رشد یا عملکرد مغز کودک نداشته باشد.

این نشان می دهد که ترکیبات خاصی در ماهی ممکن است اثرات منفی جیوه را خنثی کند. با این حال قبل از نتیجه گیری قوی به تحقیقات بیشتری نیاز است.

علاوه بر این زنان باردار باید از خوردن ماهی تن خام خودداری کنند تا خطر عفونت با لیستریا مونوسیتوژنز را به حداقل برسانند – باکتری که می‌ تواند اثرات مخربی بر رشد و تکامل نوزاد داشته باشد.

مقدار مصرف ماهی تن در دوران بارداری

انواع مختلف ماهی ها حاوی مقادیر متفاوتی جیوه هستند.

به این ترتیب سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) پیشنهاد می کند که زنان باردار 225 تا 340 گرم ماهی و غذاهای دریایی در هفته مصرف کنند که شامل موارد زیر می شود :

• 340 گرم کنسرو ماهی تن سبک یا سایر ماهی های کم جیوه مانند آنچوی، ماهی کاد، تیلاپیا و قزل آلا
• یا 112 گرم ماهی تن زرد باله، سفید، تن باله دراز یا سایر ماهی های جیوه متوسط مانند آبی ماهی، لوزی ماهی، دولفین ماهی و کاشی ماهی

علاوه بر این به زنان باردار توصیه می‌ شود که از ماهی تن حاوی ماهی‌ های پر جیوه مانند اره‌ ماهی، کوسه، نیزه ماهی، شاه ماهی خال خالی و کاشی ماهی اجتناب کنند.

بسیاری از مقامات بین المللی مواد غذایی نیز توصیه هایی در مورد مصرف ماهی تن در دوران بارداری صادر کرده اند. بسیاری از آن ها بسیار شبیه دستورالعمل های FDA هستند اگرچه نوع ماهی تن که برای مصرف ایمن در نظر گرفته می شود بین کشورها متفاوت است.

خلاصه

ماهی تن منبع مناسبی از مواد مغذی است که بسیاری از آن ها در دوران بارداری اهمیت دارند.

با این حال انواع خاصی از ماهی تن می توانند حاوی سطوح بالایی از جیوه باشند – ترکیبی که ممکن است به سلامت کودک شما آسیب برساند و منجر به طیف وسیعی از مشکلات رشدی شود. علاوه بر این خوردن ماهی تن خام می تواند خطر ابتلا به عفونت لیستریا را افزایش دهد.

برای به حداکثر رساندن فواید خوردن ماهی تن و در عین حال به حداقل رساندن هرگونه خطر به زنان باردار توصیه می شود از خوردن ماهی تن خام خودداری کنند. آن ها همچنین باید از انواع ماهی تن با جیوه کم و سایر ماهی ها استفاده کنند و در عین حال از ماهی هایی با سطح جیوه بالا اجتناب کنند.

زنانی که به دلیل آلرژی یا دلایل مذهبی یا اخلاقی از خوردن ماهی تن دوری می‌کنند احتمالا باید از مکمل امگا 3 استفاده کنند.