سه بیماری تنفسی در فصل سرما

 حمید عمادی کوچک افزود: فصل پاییز با سرد شدن هوا، ازدحام در فضاهای عمومی با درب و پنجره‌های بسته موجب گسترش قطرک‌های تنفسی حاوی ویروس‌های احتمالی و در نهایت عاملی مهم در شیوع بیماری شایع فصل، آنفلوانزا و اصطلاحاً سرماخوردگی است.

رئیس بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان امام خمینی با اشاره به اینکه در کنار عفونت‌های فصلی دستگاه تنفس، شیوع بیماری ویروسی آنفلوانزا مطرح است، ادامه داد: طی دو سال گذشته به دلیل اپیدمی کووید، نکات بهداشتی از جمله زدن ماسک رعایت می‌شد ولی امسال به دلیل کم توجهی مردم به استفاده از ماسک تنفسی احتمالاً آنفلوانزا شیوع بالایی خواهد داشت.

عمادی با بیان اینکه وزارت بهداشت بر تزریق واکسن آنفولانزا تاکید دارد، افزود: واکسن آنفلوانزای فصلی در آستانه شروع فصل سرما در نیمکره شمالی، اواخر شهریور برابر با اواخر سپتامبر در داروخانه توزیع می‌شود.

وی گفت: امسال واکسن آنفلوانزای تولید داخل موسوم به فلوگارد که دارای فناوری نوترکیب است، در برنامه واکسیناسیون داریم؛ هرسال دو واکسن فرانسوی و هلندی در کشور وجود داشت ولی امسال واکسن ایرانی هم در اختیار هموطنان قرار گرفته است و وزارت بهداشت توصیه کرده هر فردی که می‌تواند واکسن آنفولانزا تزریق کند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، افزود: توصیه می‌شود همه کودکان تا سالمندان به خصوص افراد بالای ۶۵ سال واکسن آنفولانزا بزنند ولی برخی افراد مانند زنان باردار، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، بیماران تنفسی، بیماران قلبی، بیماران ریوی، بیماران کبدی و کلیوی، افرادی که شیمی درمانی می‌شوند یا داروهایی مصرف می‌کنند که سیستم ایمنی آنان را تضعیف می‌کند، کودکان، افراد چاق در اولویت بالاتری قرار دارند و باید حتماً واکسن تزریق کنند، چون اگر مبتلا به آنفلوانزا بشوند احتمال مرگ آنان زیاد است پس باید برای پیشگیری حتماً واکسن تزریق کنند.

وی در خصوص واکسن‌های خارجی وارداتی که جهت تولید آن از پروتئین تخم مرغ برای تکثیر ویروس استفاده می‌شود، گفت: به عبارت دیگر واکسن‌های وارداتی بر پایه تخم مرغ ساخته شده اند اما واکسن ایرانی با فناوری نوترکیب ساخته شده و بخش‌هایی از سطح ویروس به واسطه فناوری نوین تولید شده است.

عمادی افزود: واکسن‌های نوترکیب اثر بخشی و ایمنی زایی بیشتری دارد، چون میزان آنتی ژن موجود در واکسن سه برابر است؛ واکسن‌های نوترکیب برای افرادی مانند سالمندان که پاسخ ایمنی زایی کمتری نسبت به واکسن‌های با فناوری قدیمی داشته اند توصیه می‌شود پس به همین خاطر افراد سالمند و بالای ۶۵ سال از واکسن نوترکیب تولید داخل استفاده کنند، چون اثربخشی بیشتری دارد.

رئیس بخش بیماری‌های عفونی بیمارستان امام خمینی تهران گفت: واکسن فلوگارد برای افراد بالای ۱۸ سال توصیه شده و جهت افراد سنین پایین‌تر هنوز دستورالعملی اعلام نشده است، اما واکسن‌های وارداتی بر پایه تخم مرغ اثربخشی کمتر و احتمال عوارض کمتری دارند و برای کودکان نیز توصیه می‌شود، البته اگر حساسیت نداشته باشند.

وی با بیان اینکه واکسن ساخت ایران، تمامی مراحل بررسی‌های علمی و بالینی خود را پشت سر گذاشته و مجوز توزیع و مصرف دریافت کرده است، افزود: بعد از شیوع کووید شرکت‌های دانش بنیان کشورمان چابک شدند و به سمت تولید انواع واکسن‌های مورد نیاز کشور حرکت کرده اند که نمونه آن تولید واکسن نوترکیب آنفلوانزای فصلی، همچنین واکسن ضد ویروس پاپیلومای انسانی در کشور است.

عمادی گفت: همیشه بین مصرف واکسن یا داروی خارجی و ایرانی بحث‌هایی وجود داشته ولی در این مورد باید گفت تفاوت مهم در فناوری تولید آن است که واکسن نوترکیب اثربخشی بیشتری دارد.

وی افزود: اوج اثر بخشی واکسن حدود دو ماه بعد از تزریق آن است؛ اوج آنفلوانزا در تهران معمولاً دی و بهمن است پس اگر بخواهیم برای این زمان ایمن زایی کرده باشیم بهتر است که مهر ماه و اوایل آبان واکسن آنفولانزا تزریق کنیم.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: همیشه با کمبود واردات واکسن در کشور مواجه بودیم و تقریباً اواسط مهر ماه واکسن آنفلوانزا نایاب می‌شد ولی امسال با تولید واکسن آنفولانزای نوترکیب ایرانی به احتمال زیاد این مشکل پیش نخواهد آمد؛ امسال بخاطر بحث رقابت، شرکت‌های خارجی حجم بیشتری از واکسن وارد کشور کردند و بعید است که با کمبود واکسن در آبان مواجه بشویم.

عمادی افزود: البته در کنار آنفلوانزا و عفونت‌های تنفسی باید بدانیم که اگرچه بیماری کووید از حالت شدید و کشنده خود به عارضه خفیف‌تری تبدیل شده و مانند گذشته موجب مرگ نمی‌شود اما به شدت مسری است و افراد را سریع درگیر می‌کند.

این متخصص بیماری‌های عفونی گفت: برخی افراد علائم تنفسی، آبریزش بینی، گلو درد دارند ولی در برخی دیگر بیماری کووید به شکل علائم گوارشی خودنمایی می‌کند؛ در منزل وقتی همه افراد یکباره با همدیگر در عرض مدت کوتاهی با این علائم روبرو می‌شوند، یعنی به احتمال خیلی زیاد بیماری کووید گرفته؛ اما آنفلوانزا اینطور سریع مسری نیست.

وی افزود: اکنون با سه بیماری مواجه هستیم که با شروع فصل سرما هر کدام از این بیماری‌ها قابلیت تبدیل به اپیدمی دارند (انواع کووید، آنفلوانزا، سرماخوردگی) پس باید توانایی افتراق داشته باشیم ولی آنچه مهم است باید ماسک زدن را جدی بگیریم و به شستشوی دست‌ها اهمیت دهیم.

عمادی به عنوان توصیه آخر گفت: رعایت اصول بهداشتی و استفاده از ماسک در محیط‌های شلوغ باید جدی باشد؛ اگر به هر یک از علائم این بیماری‌های ویروسی فصل مبتلا شدیم باید چند روزی در منزل استراحت کنیم چون بهترین درمان این بیماری‌ها استراحت در منزل است. اینکه در منزل بمانیم و استراحت کنیم دو حسن مهم دارد یکی اینکه فرد زودتر بهبود میابد و دیگر اینکه سایر افراد جامعه و اطرافیان را نیز مبتلا نمی‌کند؛ پس اگر رعایت نکنیم شاید با اپیدمی‌های وسیع و مرگ و میر در افرادی که زمینه برخی بیماری‌های را دارند مواجه بشویم.