به خطر افتادن کلیه ها با هورمون آلدوسترون

نتایج یک مطالعه جدید بین المللی نشان می دهند که افزایش سطوح هورمونی به نام آلدوسترون در خون، می تواند موجبات بروز مشکلات قلبی عروقی و همچنین تخریب کلیه ها را فراهم آورد.

 بر اساس نتایج مطالعه ای که اخیرا به انتشار رسیده است، یک هورمون استروئیدی به نام آلدوسترون می تواند باعث افزایش خطر از کار افتادن کلیه به ویژه در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی یا به اختصار CKD شود. خطری که چندان ربطی به ابتلا یا عدم ابتلای شخص به بیماری زمینه ای دیابت ندارد.

این یافته‌ها از آن جهت مهم هستند که هورمون آلدوسترون نه تنها در پیشرفت CKD بلکه در افزایش مشکلات قلبی و عروقی نیز نقش دارد و دارویی که اثر آلدوسترون را هدف قرار دهد، ممکن است به جلوگیری از بدتر شدن CKD کمک کند.

آلدوسترون یک هورمون استروئیدی است که توسط غدد فوق کلیوی ترشح می شود، غددی که بالای کلیه ها قرار دارند.  نقش اصلی این هورمون، تنظیم نمک و آب در بدن است و به همین دلیل نقش اصلی در کنترل فشار خون را نیز بر عهده دارد. اما ترشح بیش از حد آن می تواند منجر به فشار خون بالا، بیماری های قلبی عروقی و نارسایی های کلیوی شود.

محققان دانشکده پزشکی دانشگاه بوستون ایالات متحده که پژوهشی را در این مورد انجام داده اند، می گویند: کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده و کنترل‌شده اخیر نشان داده‌اند که دارویی به نام فینرنون در به تأخیر انداختن پیشرفت CKD و پیامدهای نامطلوب قلبی عروقی در مبتلایان به دیابت و بیماری کلیوی مزمن مؤثر است. با این حال، تا پیش از تحقیق ما، نقش آلدوسترون در این فرآیند به طور مستقیم مورد بررسی قرار نگرفته و سطوح این هورمون نیز اندازه‌گیری نشده بودند.

داروی فینرنون، یک گیرنده غیر استروئیدی به نام MR را هدف قرار می دهد. هنگامی که این گیرنده توسط آلدوسترون فعال می شود، سطوح بالای این هورمون منجر به فشار خون بالا، بیماری های قلبی عروقی و کلیوی می شود.

به گفته محققان فوق، از آنجایی که سطوح بیش از حد آلدوسترون، اتفاقی بسیار رایج اما عمدتاً ناشناخته است، ما فرض کردیم که یکی از دلایل موثر بودن فینرنون در کاهش خطر پیشرفت بیماری مزمن کلیه این است که غلظت‌های بالای ناشناخته این هورمون را درمان می‌کند.

آن ها برای آزمایش فرضیه خود، ارتباط بین غلظت آلدوسترون در خون و پیشرفت بیماری کلیوی را در میان 3680 بیمار 21 تا 74 ساله دچار نارسایی مزمن کلیوی از هفت کلینیک در ایالات متحده بررسی کردند. وضعیت این بیماران به طور متوسط نزدیک به ده سال پیگیری شد.

 غلظت بالاتر آلدوسترون با کاهش عاملی به نام eGFR، سطوح پایین پتاسیم در خون و غلظت پتاسیم و پروتئین بالاتر در ادرار مرتبط است.

بر این اساس، دو برابر شدن غلظت آلدوسترون در خون با 11 درصد افزایش خطر پیشرفت بیماری مزمن کلیه ارتباط داشت. بیمارانی که غلظت آلدوسترون آن ها در 25 درصد بالای گروه بود، در مقایسه با دیگران، 45 درصد افزایش خطر نشان دادند. 

به گفته محققان، این یافته‌ها، بسیار مهم هستند، زیرا نشان می‌دهند که غلظت‌های بالاتر آلدوسترون ممکن است در پیشرفت CKD و بیماری‌های قلبی عروقی در بیماران نقشی ویژه داشته باشد.