نقش تغذیه در حفظ سلامت دانش آموزان

تغذیه سالم می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی دانش‌آموزان ایفا کند. از همین‌رو متخصصان طب ایرانی در آستانه آغاز فصل مدارس بر اهمیت تغذیه سالم در بهبود سلامت جسمی، تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین تقویت حافظه و افزایش توان یادگیری دانش‌آموزان، تأکید کرده‌اند.

در این‌باره با دکتر روشنک مکبری‌نژاد، متخصص طب سنتی و رئیس انجمن علمی طب سنتی ایران گفت‌وگویی درباره کیفیت و چگونگی لقمه‌ها و میان‌وعده‌ها و غذاهایی که دانش‌آموزان بهتر است در ایام مدرسه صرف کنند، انجام داده‌ایم. نکته‌های این کارشناس طب ایرانی را باهم مرور می‌کنیم.

صبحانه

وعده‌ای مهم که حتما باید خورده شود، اما چون برخی از بچه‌ها مخصوصا در فصل مدارس صبح زود بیدار می‌شوند و سرویس مدارس زود به‌دنبالشان می‌آید و در آن زمان میلی به صبحانه ندارند، بهتر است والدین ساندویچی به‌عنوان لقمه صبحانه درست کنند.

چه لقمه‌ای؟

این لقمه را بهتر است با توجه به آن چیزی که بچه‌ها دوست و میل دارند، درست کنند. اگر این ساندویچ مورد علاقه بچه‌ها نباشد خیلی‌ها آن را در مدرسه دور می‌اندازند.

خلاقیت در لقمه‌ها

لقمه‌های صبحانه مناسب برای بچه‌ها نیز می‌تواند از نان و پنیر و خیار و تخم‌مرغ درست شود یا حتی می‌تواند یک ساندویچ مرغ باشد. والدین می‌توانند برای این لقمه صبحانه از گردو، عسل یا مرباهایی که بچه‌ها دوست دارند، استفاده کنند.

میان‌وعده

ذائقه‌هایی برای میوه‌های خشک

بعضی از خوراکی‌های سالم مانند میوه خشک به‌عنوان میان وعده می‌تواند ازجمله گزینه‌های مناسب باشد. با توجه به اینکه اکنون ذائقه بچه‌ها عوض شده باید تلاش کنیم از موادی در تغذیه آنها استفاده کنیم که حتما مصرف کنند. میوه‌های خشک ازجمله مواردی است که بچه‌ها به آن علاقه دارند، حتی آلبالوی خشک یا بادام و پسته شور که بچه‌ها بیشتر از مغزهای خام به آنها علاقه دارند، می‌توانند به‌عنوان میان‌وعده سالم برای آنان درنظر گرفته شوند.

گاهی هم کشک

کشک را نیز می‌توان با قدری احتیاط در زمره میان‌وعده‌های مناسب قلمداد کرد. البته مصرف زیاد کشک را خیلی برای بچه‌ها توصیه نمی‌کنیم و نباید به‌طور مرتب مصرف شود. اما هر ازگاهی اشکال ندارد به‌عنوان میان‌وعده برای بچه‌ها درنظر گرفته شود، چرا که از چیپس و پفک خیلی بهتر است.

بوفه‌ها

خلاقیت بوفه‌ای

در بعضی مدارس در زمینه تغذیه ابتکاراتی انجام گرفته و در بوفه این مدارس نان، پنیر، خیار، گوجه‌فرنگی و تخم مرغ فروخته می‌شوند. علاوه بر این ارائه یک‌سری از مغزها و لقمه‌های سبک و سالم در بوفه‌ها نیز خیلی خوب است. بهتر است هم در آموزش و پرورش و هم مدیران مدارس و هم والدین دانش‌آموزان به این نکته توجه داشته باشند که می‌توان در بوفه‌ها غذای سالم نیز ارائه داد؛ چرا که کودکان در زمان زنگ تفریح از کلاس گرسنه به بیرون می‌آیند و هرچه در بوفه ارائه شود را می‌خورند.

بوفه‌هایی پرضرر

بچه‌ها به انواع فست فودها، ازجمله ساندویچ‌های سوسیس و کالباس علاقه دارند. به همین دلیل در برخی مدارس بوفه‌هایی اقدام به فروش این محصولات می‌کنند و آمارها هم نشان می‌دهد که فروش بالایی دارند و این خوراکی‌ها را به شکل آماده یا پخت در همان زمان عرضه می‌کنند. چیپس و پفک هم از جمله محصولات خوراکی مضر در این فضاها هستند که  همه از مضرات آن آگاه هستند و باید به دانش‌آموزان هم اطلاع‌رسانی شود.

ناهار

افراط‌نکردن در پخت ماکارونی

برای ناهار با اینکه بچه‌ها خیلی ماکارونی دوست دارند، اما والدین نباید برای هر روز هفته کودکان و دانش‌آموزان ماکارونی درنظر بگیرند. چرا که جزو غذاهای سنگین و دیر هضم است. بنابراین بهتر است که مصرف آن به‌طور مرتب در طول هفته نباشد.

میوه و مغزها

اهمیت میوه در تغذیه

در طول روز و زمان حضور در مدرسه خیلی خوب است که دانش‌آموزان میوه مصرف کنند. میوه‌هایی مانند سیب، گلابی،  هویج، کرفس و میوه‌هایی که بچه‌ها دوست دارند بهتر است خردشده داخل ظرفی گذاشته شوند.

عادت دادن بچه‌ها به مغزها

از میان مغزها اما متأسفانه بچه‌ها مویز و کشمش را خیلی دوست ندارند. اما اگر بچه‌ها عادت کنند از اینها هم استفاده کنند خیلی خوب است. از طرف دیگر بچه‌ها به‌طور ویژه به برگه‌های ترش بیشتر علاقه دارند. از خیلی‌میوه‌ها می‌شود لواشک درست کرد که بچه‌ها آن را خیلی دوست دارند. اگر لواشک در خانه درست شده باشد که خیلی بهتر است. درغیر این‌صورت لواشک باید از جای مطمئنی خریده شود. در این صورت می‌تواند گزینه مناسبی برای میان‌وعده باشد.

شام

اهمیت وعده غذایی شبانه

 بهتر است دانش‌آموزان شب به‌عنوان شام غذاهای سنگینی مانند پیتزا، ‌آش یا ماکارونی مصرف نکنند. وعده غذایی آخر را حذف نکنید، اما  نکته مهم اینکه بین ساعت صرف‌شام و ساعت خواب‌ دانش‌آموزان فاصله باشد؛ با این هدف که بعد از هضم غذا بخوابند. توصیه این است که 2 تا 3 ساعت قبل از زمان خواب، کودکان شام خود را خورده باشند، اما مهم‌تر از همه اینکه حتما قبل از ساعت11 برای خواب به تختخواب بروند.