این علائم نشاندهنده کبد چرب هستند
چگونه با شناخت نشانهها، از مشکلات کبدی جلوگیری کنیم؟
کبد چرب، تجمع بیش از حد چربی در سلولهای کبد است. این بیماری میتواند به دو دسته اصلی تقسیم شود: کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) و کبد چرب الکلی (AFLD). در حالی که AFLD ناشی از مصرف زیاد الکل است، NAFLD به عوامل دیگری مانند چاقی، دیابت، کلسترول بالا و رژیم غذایی نامناسب مرتبط است. کبد چرب اغلب بدون علامت است، به خصوص در مراحل اولیه. با این حال، با پیشرفت بیماری، علائمی ظاهر میشوند که میتوانند نشاندهنده وجود این مشکل باشند. شناخت این علائم برای تشخیص زودهنگام و پیشگیری از عوارض جدی بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی این علائم میپردازیم.
چرا شناخت علائم کبد چرب مهم است؟
کبد چرب در مراحل اولیه معمولاً بیعلامت است و به همین دلیل ممکن است برای سالها نادیده گرفته شود. اما پیشرفت این بیماری میتواند منجر به التهاب کبد (استئاتوهپاتیت)، سیروز کبدی (جایگزینی بافت سالم کبد با بافت اسکار) و حتی سرطان کبد شود. تشخیص زودهنگام و تغییر سبک زندگی میتواند از این عوارض جدی جلوگیری کند.
علائم کبد چرب:
بسیاری از افراد مبتلا به کبد چرب در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر میشوند، معمولاً غیر اختصاصی هستند و میتوانند با سایر بیماریها اشتباه گرفته شوند. شایعترین علائم عبارتند از:
خستگی و ضعف: احساس خستگی مداوم و بیحالی یکی از شایعترین علائم کبد چرب است. این خستگی میتواند به حدی باشد که انجام فعالیتهای روزمره را دشوار کند.
درد یا ناراحتی در قسمت بالای سمت راست شکم: کبد در این ناحیه از بدن قرار دارد. بزرگ شدن کبد به دلیل تجمع چربی میتواند باعث ایجاد درد مبهم یا احساس سنگینی در این ناحیه شود.
کاهش وزن یا بیاشتهایی: در برخی موارد، کبد چرب میتواند منجر به کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن ناخواسته شود.
تهوع: احساس تهوع خفیف نیز ممکن است در برخی افراد مبتلا به کبد چرب دیده شود.
زردی پوست و چشم (یرقان): این علامت معمولاً در مراحل پیشرفتهتر بیماری و زمانی که آسیب جدی به کبد وارد شده است، رخ میدهد.
خارش پوست: خارش مداوم پوست نیز میتواند یکی از علائم کبد چرب باشد.
بزرگ شدن کبد: در برخی موارد، پزشک در معاینه فیزیکی میتواند بزرگ شدن کبد را تشخیص دهد.
علائم کمتر شایع:
درد مفاصل
گیجی و اختلال در تمرکز
تیره شدن پوست گردن و زیر بغل (آکانتوزیس نیگریکانس)
تفاوت علائم در کبد چرب الکلی و غیرالکلی:
علائم کبد چرب الکلی و غیرالکلی مشابه هستند، اما در افراد مبتلا به کبد چرب الکلی، علائم ناشی از مصرف زیاد الکل نیز ممکن است وجود داشته باشد، مانند:
سوء تغذیه
کاهش وزن شدید
علائم ترک الکل
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر هر یک از علائم ذکر شده را به طور مداوم تجربه میکنید، به خصوص اگر عوامل خطر کبد چرب مانند چاقی، دیابت یا سابقه خانوادگی بیماری کبدی را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
تشخیص کبد چرب:
پزشک برای تشخیص کبد چرب از روشهای زیر استفاده میکند:
معاینه فیزیکی: پزشک با لمس شکم، اندازه و حساسیت کبد را بررسی میکند.
آزمایش خون: آزمایشهای خون میتوانند آنزیمهای کبدی را بررسی کنند که در صورت آسیب به کبد، افزایش مییابند.
سونوگرافی کبد: سونوگرافی یک روش تصویربرداری است که میتواند تجمع چربی در کبد را نشان دهد.
بیوپسی کبد: بیوپسی کبد یک روش تهاجمیتر است که در آن نمونه کوچکی از بافت کبد برای بررسی بیشتر برداشته میشود. این روش معمولاً در موارد مشکوک به سیروز یا سایر بیماریهای کبدی انجام میشود.
شناخت علائم کبد چرب و مراجعه به موقع به پزشک میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی جلوگیری کند. اگر هر یک از علائم ذکر شده را تجربه میکنید، به خصوص اگر عوامل خطر ابتلا به کبد چرب را دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.