رازگشایی از درک زبان انسان توسط سگ‌ها: آیا سگ‌ها زبان ما را می‌فهمند؟

بر اساس تحقیقی جدید، سگ‌ها می‌توانند بفهمند که برخی کلمات خاص به اشیای بخصوصی اشاره می‌کنند؛ آنچه نشان می‌دهد این حیوانات ممکن است کلمات را به روشی مشابه انسان درک کنند.

این تحقیق، نخستین شواهد را از فعالیت مغزی موجودی غیر‌ از انسان را در روند درک ارائه می‌دهد. البته نتیجه این تحقیق با بررسی موشکافانه محققان دیگر این حوزه مواجه شده است.

این موضوع را مدت‌ها است می‌دانیم که سگ‌ها می‌توانند دستورهای ساده‌ و رایجی مانند «بنشین»، «بمان» و «بیاور» را بیاموزند و با رفتارهای آموخته‌شده، به کمک یک یا دو جایزه خوراکی، به آن‌ها واکنش نشان دهند اما طبق شواهد، مطالعه تفکیک درک حیوانات از اسامی اشیا و واکنش آن‌ها به آن‌ها دشوارتر بوده است.

برای درک مهارت‌‌های زبانی سگ‌ها، لیلا مگیاری، استادیار دانشگاه از نروژ و محقق دانشگاه اوتووش لوراند مجارستان، به همراه ماریانا بروس، پژوهشگر فوق دکترا از اوتووش لوراند مجارستان، با الهام از پژوهش‌هایی که به درک نوزادان قبل از تکلم می‌پردازد، تصمیم گرفتند این تحقیقات را در مورد سگ‌ها شبیه‌سازی کنند.

آن‌ها آزمایشی ابداع کردند که در آن، ۱۸ صاحب سگ نام برخی اشیا را که سگ‌ها از قبل می‌شناختند، می‌گفتند. سپس صاحبان این سگ‌ها اشیای مربوط به همان کلمات یا اشیای متفاوت را نگه می‌داشتند و در همین حین، فعالیت مغزی سگ‌ها از طریق گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرافی اندازه‌گیری می‌شد.

دانشمندان در این آزمایش مشاهده کردند که فعالیت مغزی ۱۴ سگ از ۱۸ سگ، زمانی که اشیای مطابق با کلمات را نشانشان دادند‌ــ در مقایسه با زمانی که اشیا با کلمات مطابقت نداشتندــ تفاوت داشت. به گفته محققان، نتایج فعالیت مغزی سگ‌ها شبیه فعالیت‌ مغزی انسان در آزمایش مشابه است.

به گفته بوروس، می‌توان ادعا کرد که سگ کلمه را می‌فهمد. این بدین معنی است که سگ در غیاب شیء (با شنیدن کلمه)، به اصطلاح «بازنمایی ذهنی» را فعال می‌کند. او می‌گوید: «ما می‌توانیم آن را به‌عنوان خاطره‌ای برای آن شیء در نظر بگیریم.»

آنچه فرضیه محققان را تقویت می‌کرد، این بود که کلماتی که سگ‌ها بهتر می‌دانستند (طبق تایید صاحبانشان)، موقع نشان دادن شیء اشتباهی، اثر فقدان تطابق بیشتری ایجاد می‌کرد.     

البته میزان واقعی درک سگ‌ها از کلمات حتی برای نویسندگان این پژوهش نیز هنوز ناشناخته است، زیرا سگ‌ها به اشیاء و اسباب‌بازی‌هایشان که صاحبان آن‌ها به آزمایشگاه آورده بودند، واکنش نشان می‌دادند.