سینمای ما به شوخی سرگرم کننده برای گذران وقت تبدیل شده است

 محمد هادی کریمی نویسنده، کارگردان و تهیه کننده فیلم سینمایی «کمدی انسانی» در خصوص ساخت این اثر گفت: فیلم کمدی انسانی آخرین فیلم سینمایی بنده در عرصه کارگردانی محسوب می‌شود و تاکنون موفق به نگارش ٢١فیلمنامه و ساخت ٥ فیلم سینمایی شده‌ام.

وی افزود: «کمدی انسانی» فیلمی است بیوگرافیک، پیرامون زندگی یک فرد و به واسطه آن که هر زندگی‌ای در ادوار و دهه‌های مختلف امتداد می‌یابد، داستان ما هم در چند دهه رخ می‌دهد و این به معنای تاریخی بودن داستان نیست. گرچه برای نشان دادن هر دهه، تصاویر باید منطبق با حال و هوا و فضای آن دهه باشد؛ از بافت معماری و لباس گرفته تا اشیاء صحنه و رخدادهای اجتماعی ویژه آن دهه.

کریمی با بیان اینکه «کمدی انسانی» یک فیلم جامعه شناختی است و نه تاریخی، اضافه کرد:  این جامعه شناختی از کریدور بیشتر روان شناختی است یعنی از خلال بُعد روان‌شناختی رشد یک پسر در خانواده، مدرسه و در کل پیرامونش به یک نگاه کلی از جامعه‌ای که او در آن بزرگ شده و نیز اثری که او در بزرگسالی بر پیرامونش می‌گذارد می‌رسیم، اینکه خشونت چطور  در وجود یک فرد نهادینه و سپس باز تولید و منتشر می‌شود و همه این تلخی‌ها باید به زبانی  گفته می‌شد که  به لحاظ بصری و گرافیک همه  عین تابلوی نقاشی باشد که عشق اصلی و کشش اولیه شخصیت داستان به نقاشی بخشی از مضمون است و به لحاظ لحن روایت  آن  ظرافت درونی پسر که همیشه مورد تحقیر و سرکوب  واقع می‌شد  در فیلم جاری باشد که شما از آن به عنوان شاعرانگی یاد می‌کنید، ضمن اینکه در «کمدی انسانی» از گویش تاریخی کلیشه‌ای و مرسوم فیلم‌های تاریخ معاصر و لباس‌ها و صحنه‌های تکراری خبری نیست، چیزی که باعث متفاوت دیده شدن آن از سوی شما شده است.

وی ادامه داد: مسلما، فیلمسازی که این نام را (کمدی انسانی) را  برای اثرش برمی گزیند می‌خواهد تعریضی داشته باشد به داستان منظوم دانته و بگوید خرق عادت‌هایی که در روایت دوزخ و بهشت بر خلاف سنت پیشینیان به مخاطب می‌دهد، حالا بروز و ظهور دراماتیک‌تری در جامعه انسانی دارد، چه بسیار دوزخ‌هایی که تابلوی بهشت را بر سر در خود نصب کرده‌اند و چه دوزخیانی که از رانت بهشت دارند در  این دنیا متمتع می‌شوند.  خلاصه سفر ادیسه وار انسان بر روی زمین خاکی به یک تراژدی رسیده که از فرط رقت بار بودن  و تکرار همیشگی‌اش کمدی شده است.

کریمی خاطرنشان کرد: هنرمند کبوتر حرم نیست، گل گلخانه نیست،  همین سختی‌ها  و صعوبت‌ها و  ملامت شنیدن‌ها و در عین حال به خود وفادار بودن‌هاست که  برای هنرمند سلوک می‌آفریند، لذت تجربه‌ی کاتارسیستیک از فیلمسازی را به هنرمند می‌دهد،  هنرمند گله و شکوه و آه وناله و اعتراضی هم اگر دارد باید در اثرش منعکس شود و در فردیتش رسوخ یابد نه در پشت تریبون‌ها ... به همین خاطر  از سختی‌های ساخت فیلمی چون کمدی انسانی در بخش خصوصی نمی‌خواهم بگویم، راستش انقدر همه و همه معترض شده‌اند که  اهمیت و شکوه اعتراض به کل از بین رفته و ما به جای اعتراض بیشتر تعارض‌های رفتاری را پیرامون مان می‌بینیم.

به گفته وی، فردیت برای هنرمند از نان شب هم واجب‌تر است، مهم‌تر از تکنیک‌های فیلمسازی، کانسپتی است که قرار است مبنای ساخت جهان یک فیلم شود‌، مهم‌تر از زاویه ی دوربین، زاویه‌ی فکری سازنده‌ی یک اثر به  موضوعی است که قراراست هسته‌ی مرکزی اثراو تلقی شود، البته   به اشتراک گذاشتن بی‌پروای فردیت، خود یک جرات و جسارت و اعتماد  به نفس و رهایی ویژه ای می‌طلبد که رسیدن به این موقعیت  بسیار دشوار است.

وی عنوان کرد: فیلم «کمدی انسانی‌» سال ٩٦ در کنار آثار دیگر بخش خصوصی قرار گرفت و این جای خشنودی بسیاری برای من دارد. این فیلم نمادی از موقعیت‌های طنز، سیاسی، عاشقانه و اجتماعی است و نمی‌توان آن را محدود به یک ژانر دانست.

کارگردان «کمدی انسانی» در خصوص سبک این فیلم اظهار داشت: اساسا، کمیشیال بودن فیلم قبل از اینکه به خود برگردد، به شرایط اکران، اسپانسرهای مالی، و بازار فروش فیلم بستگی دارد. کمیشیال فیلم در ایران با کشورهای خارجی تفاوت بسیاری دارد چرا که فیلم های ایرانی را می‌فروشانند. سینمای کمیشیال در همه کشورها جذابیت‌هایی دارد که کلیشه‌ای محسوب می‌شود با این وجود مخاطب آن را دوست دارد.

وی اذعان داشت: در حال حاضر چنین سینمایی در ایران وجود ندارد چرا که فیلم‌های کمیشیال قبل از متن، وابسته به کمدین است که معمولا در همراهی با شرکت‌های خاص، به خوبی در مسیر فروش قرار می‌گیرند. اما در چارچوب تقسیم بندی‌ها، این فیلم در قالب تجاری و صرفا هنری قرار نمی‌گیرد. من دوست دارم با مایه‌های تجاری نه چندان قوی فیلم، مخاطب را جذب کنم و آنها را به ادامه تماشا ترغیب کند. باید اینگونه فیلم‌ها برای تماشاگر حرفه‌ای سینمای ایران تبیین شود. متاسفانه، این اندیشه در مخاطب امروز  به وجود آمده که برای دیدن فیلم خوب باید به سراغ آثار خارجی برود و در مقابل آن، سینمای ایران را نوعی شوخی سرگرم کننده می‌پندارد که به فضایی برای گذراندن وقت تبدیل شده است.

کریمی یاد آور شد؛ باید از فیلم‌های ایرانی حمایت شده و جریان اصلی سینما به سینمای استاندارد بازگردد تا سطح استاندارد هنری آثار، میزان احترام به مخاطب و سطح سلیقه و پسند مخاطب در آن رعایت شود. ما باید به دنبال بازگشت جریان اصلی سینما باشیم.

شایان ذکر است برنامه «سینما پاتوق» حوزه هنری به منظور توسعه تعامل سینماگران، حمایت از آثار سینمایی و گسترش مراودات بین اهالی رسانه و هنرمندان و بسترسازی برای معرفی بهتر محصولات سینمای ایران زیر نظر روابط‌عمومی و امور محافل سازمان سینمایی حوزه هنری طراحی شده و در این دوره با محوریت «فیلمنامه فیلم» به تحلیل و بررسی ساختارهای محتوایی فیلم و فیلمنامه آثار سینمایی می‌پردازد.