تاثیر مثبت رژیم غذایی حاوی فلاونوئید بر روی دیابت

فلاونوئیدها، ترکیبات گیاهی هستند و در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شوند و به‌ دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی خود بسیار مورد توجه هستند.

دیابت نوع ۲ به‌دلیل شیوع روزافزون آن در سراسر جهان، به نگرانی قابل توجه برای سلامت عمومی تبدیل شده و در حال حاضر ۴۱۵ میلیون نفر با دیابت زندگی می‌کنند و بیش از چهار میلیون مرگ در سراسر جهان با این بیماری مرتبط است.

برخی از عوامل خطر قابل تغییر، مانند چاقی و اضافه وزن، با ایجاد دیابت نوع ۲ مرتبط هستند و خطر ابتلا به چندین عارضه سلامتی از جمله بیماری قلبی عروقی، بیماری کلیوی، زوال عقل و انواع خاصی از سرطان را افزایش می‌دهد.

رژیم غذایی گیاهی برای کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ شناخته شده است. گیاهان منابع غنی از ترکیبات پلی‌فنلی مختلف با دسترسی زیستی و زیست فعالی متفاوت هستند. فلاونوئیدها دسته‌ای از ترکیبات پلی‌فنلی هستند که به ۶ زیر گروه اصلی دسته‌بندی می‌شوند: فلاونون‌ها، فلاون‌ها، فلاوان-۳-اول‌ها، فلاونول‌ها، آنتوسیانین‌ها و ایزوفلاون‌ها.

شواهد حاصل از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده نشان می‌دهد که مصرف بیشتر فلاونوئیدها با افزایش حساسیت به انسولین، کاهش مقاومت به انسولین و بهبود پروفایل لیپید خون مرتبط است.

در این تحقیق، دانشمندان ارتباط بین رژیم غذایی غنی از فلاونوئید و ابتلا به دیابت نوع ۲ را در جمعیت بزرگ بریتانیا بررسی کردند.

طراحی تحقیق

در مجموع ۱۱۳ هزار و ۹۷ شرکت‌کننده در بانک زیستی انگلستان در این تحقیق ثبت‌نام کردند. بانک زیستی بریتانیا، تحقیق هم‌گروهی آینده‌نگر مبتنی بر جمعیت در مقیاس بزرگ است که روی بیش از ۵۰۰ هزار شرکت‌کننده بزرگسال که بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ از بریتانیا انجام شده‌است.

دو یا چند ارزیابی رژیم غذایی ۲۴ ساعته به‌دست آمده از شرکت‌کنندگان با استفاده از پایگاه داده وزارت کشاورزی ایالات‌متحده برای محاسبه دریافت فلاونوئید مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. ۱۰ ماده غذایی غنی از فلاونوئید بر اساس میانگین مصرف روزانه (وعده‌های روزانه) انتخاب شدند. امتیاز رژیم غذایی حاوی فلاونوئید با جمع کردن تعداد کل وعده‌های مصرف شده در ۱۰ ماده غذایی منتخب محاسبه شد.

تجزیه‌و تحلیل‌های آماری مناسب با در نظر گرفتن عوامل مخدوش کننده بالقوه برای تعیین ارتباط بین استفاده از رژیم غذایی و بروز دیابت نوع ۲ انجام شد.

مشاهدات مهم

در طول متوسط دوره پیگیری تحقیق ۱۲ ساله، ۲۶۲۸ مورد بیماری دیابت نوع ۲ شناسایی شد. پیروی به نسبت بالاتری از رژیم غذایی غنی از فلاونوئید در میان شرکت‌کنندگان زن، مسن‌تر، شرکت‌کنندگان فعال از لحاظ بدنی، یا افرادی که سوابق تحصیلی بالاتری داشتند، مشاهده شد.

میانگین کل مصرف فلاونوئید در روز ۸۰۵.۷ میلی‌گرم بود. در بین زیر گروه‌های مختلف، پلیمرها ازجمله پروآنتوسیانیدین‌ها و فلاوان-۳-اول‌ها به‌ترتیب ۶۷ و ۲۲ درصد از کل دریافت فلاونوئید را تشکیل می‌دهند. مصرف چای منبع اولیه برای این ۲ زیرگروه بود.

کمترین زیرگروه کمک‌کننده به کل فلاونوئیدها، فلاون‌ها بودند که بیشتر از فلفل مشتق می‌شوند.

ارتباط بین مصرف فلاونوئید و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲

تجزیه‌وتحلیل متناسب با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سبک زندگی شرکت‌کنندگان نشان داد که امتیاز رژیم غذایی حاوی فلاونوئید بالاتر (۶ وعده غذای غنی از فلاونوئید در روز) با ۲۸ درصد کمتر خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در مقایسه با امتیاز رژیم غذایی حاوی فلاونوئید پایین (یک وعده غذاهای غنی فلاونوئید در روز) مرتبط است.

تجزیه‌وتحلیل دوز-پاسخ نشان داد که افزایش یک وعده در روز از غذاهای غنی از فلاونوئید با کاهش ۶ درصدی خطر ابتلا به دیابت مرتبط است.

در مورد مواد غذایی خاص غنی از فلاونوئید، این تحقیق نشان داد که مصرف بیشتر چای سیاه یا سبز، انواع توت‌ها و سیب به‌ترتیب با ۲۱ درصد، ۱۵ درصد و ۱۲ درصد کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است.

با توجه به زیرگروه‌های خاص فلاونوئید، دریافت بالاتر آنتوسیانین‌ها، فلاوان-۳-اول‌ها، فلاونول‌ها، فلاون‌ها، پلیمرها و پروآنتوسیانیدین‌ها به‌ترتیب با ۱۹ درصد، ۲۶ درصد، ۲۸ درصد، ۱۹ درصد، ۲۶ درصد و ۲۷ درصد کمتر خطر ابتلا به دیابت مرتبط بودند.

تحلیل مبتنی بر ساز و کارهای دقیق

این تحقیق چندین نشانگر زیستی بالقوه مرتبط با دیابت نوع ۲ برای شناسایی مکانیسم‌های بیولوژیکی مسئول ارتباط‌های مشاهده‌ شده، را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داد.

تحلیل میانجی، شاخص توده بدن، فاکتور رشد شبه‌انسولین ۱، پروتئین واکنشی C، سیستاتین C، اورات، گاما گلوتامیل ترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز را به‌عنوان واسطه‌های بالقوه شناسایی کرد.

به‌طور خاص، یافته‌ها نشان داد که اثرات مفید رژیم غذایی غنی از فلاونوئید بر کنترل وزن بدن، متابولیسم گلوکز، التهاب پایه، عملکرد کلیه و کبد تا حدی مسئول کاهش خطر دیابت نوع ۲ مشاهده شده در این تحقیق است.

اهمیت تحقیق

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که غذاهای غنی از فلاونوئید با تنظیم چاقی، متابولیسم گلوکز، التهاب، عملکرد کلیه و عملکرد کبد می‌توانند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند.

مقالات و متون علمی موجود نشان می‌دهد که فلاونوئیدها، به‌ویژه آنتوسیانین‌ها، فلاوان-۳-اول‌ها و فلاونول‌ها، می‌توانند با بهبود ترشح انسولین و سیگنال‌دهی و تسهیل انتقال و متابولیسم گلوکز، اثرات ضد دیابتی داشته باشند.

همانطور که دانشمندان ذکر کردند، جمعیت مورد تحقیق شامل بزرگسالان میانسال بریتانیایی است که تعمیم یافته‌ها را به سایر جمعیت‌های غیر اروپایی محدود می‌کند.

به‌طور کلی، این تحقیق از توصیه فعلی برای افزایش مصرف میوه‌ها، به‌ویژه انواع توت‌ها و سیب، برای کاهش خطر دیابت نوع ۲ حمایت می‌کند.