اهمیت نان در حفظ سلامتی
نانى که آرد آن را بسیار نرم سوده و در آن مطلق سبوس نباشد و شسته مانند نشاسته شده باشد خوردن آن مضر بوده و تولید بیمارىها مىنماید
مرحوم دکتر سید جلال مصطفوی کاشانی با عنوان «ارزش نان» که در آن به شرح تغییرات روی داده در مورد نان در سیر تمدن بشری و مضراتی که از این طریق به نوع بشر وارد شده پرداخته اند.
«بدون استثنا، تمام اطباى قدیم ایران ضرر نان سفید و بدون سبوس را در کتابها شرح داده و مردم را از خوردن آن نهى کرده بودند، از جمله در کتاب مخزن الادویه مى نویسد: «نانى که آرد آن را بسیار نرم سوده و در آن مطلق سبوس نباشد و شسته مانند نشاسته شده باشد خوردن آن مضر بوده و تولید بیمارىها مىنماید». در تواریخ مذهبى مسطور است که حضرت ابراهیم به سارا فرمان داد سه نوع آرد تهیه کند که هرکدام داراى میزان معینى از سبوس گندم باشد و از اینجا معلوم مى شود که از همان زمانهاى قدیم، تأثیر نان سبوسدار و بى سبوس را در بدن آدمى مى دانسته اند.
... خلاصه اینکه یک حبّه گندم از مجموعه موادى ساخته شده که وجود تمام این مواد براى خوب انجام شدن اعمال طبیعى بدن لازم است و از اینها گذشته نان سبوسدار بو و طعمش نیز بهتر از نان سفید است و اگر چند روز بماند طراوت خود را حفظ خواهد کرد، در صورتى که نان سفید خیلى زود خشک خواهد شد. با وجود ضررهایى که نان سفید دارد (چون ظاهرا مرغوب و مشترى پسند است و مردم امروز هم عموما ظاهرپسند بوده و آنچه را که مرغوبیت ظاهرى داشته باشد بدون کوچکترین توجه به ضررهاى آن قبول مى کنند و از طرف دیگر، چون آرد سفید را بهتر مى توان نگهدارى کرد و پخت آن نیز آسانتر است و از این راه، به قول دکتر الکسیس کارل، آسیابان و نانوا درآمد بیشترى پیدا مى کنند) به وسیله تبلیغاتى که فروشندگان آن کرده اند همه جا عمومیت یافته است و مصرف کنندگان بى خبر، بدون توجه به نامرغوبى، آن را مى خورند و در نتیجه، در تمام کشورهایى که نان اساس تغذیه را تشکیل مى دهد مردم به سوى انحطاط مى روند.
... همه از میکروب مى ترسند و در بازرسى ها مراقبت شدید به عمل مى آورند تا آبى که براى خمیر کردن آرد مصرف مى شود، آلوده به میکروبها نباشد. در صورتى که تنور نانوایى که حرارت آن از صد درجه متجاوز است، عملا تمام میکروبها را مى کشد ولى فطیر بودن نان با وجود ضررهایى که دارد مورد توجه احدى واقع نمى شود، زیرا هیچکس نمى داند که نان فطیر باعث پیدایش سنگ کلیه در اشخاص مستعد مى شود یا ممکن است حملات آسم را شدت دهد و روى همین اصل است که از فروش نان سفید با وجود مضار بى شمارى که براى آن گفتیم، به علت عدم توجه به این ضررها، جلوگیرى به عمل نمى آید.
... بزرگترین بدبختى در دنیاى کنونى که باعث هزاران ضرر مالى و جانى براى مردم شده و مى شود این است که تعدادى از کالاهاى مورد نیاز عمومى، اعم از مواد غذایى و نوشیدنى یا مواد مصرف کردنى و دارویى که زیان آنها امروزه محرز شده جزء زندگى عادى افراد بشر کنونى شده و به علت همین امر، سلامتى مردم کاملا مختل شده است. تعادل مزاجها بر هم خورده و بدنها روز به روز حساستر و استعداد بروز بیمارى ها بیشتر و عده امراض در جوامع بشرى روزافزون شده است و بدبختى بزرگتر این است که دولتها قدرت کافى براى جلوگیرى از فروش این کالاها و مبارزه با فروشندگان آنها را ندارند.»