رژیم غذایی مناسب برای کاهش خطر سکته مغزی
با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل، میتوان خطر سکته مغزی را به طور چشمگیری کاهش داد.
سکته مغزی، که به آن «حمله مغزی» نیز گفته میشود، زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز مختل شود. این اختلال میتواند ناشی از انسداد یک رگ خونی (سکته مغزی ایسکمیک) یا پارگی آن (سکته مغزی هموراژیک) باشد. عوامل مختلفی در بروز سکته مغزی نقش دارند، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت، سیگار کشیدن و بیماریهای قلبی. تغذیه مناسب نقش حیاتی در پیشگیری از سکته مغزی و کاهش عوامل خطر مرتبط با آن ایفا میکند.
اصول کلی رژیم غذایی برای پیشگیری از سکته مغزی:
رژیم غذایی مناسب برای کاهش خطر سکته مغزی باید بر پایه اصول زیر باشد:
کاهش مصرف نمک (سدیم): مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون میشود که یکی از مهمترین عوامل خطر سکته مغزی است.
کاهش مصرف چربیهای اشباع شده و ترانس: این چربیها که بیشتر در غذاهای فرآوری شده، فست فودها و غذاهای سرخ شده یافت میشوند، میتوانند سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش دهند و خطر بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی را افزایش دهند.
افزایش مصرف فیبر: فیبر موجود در میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات به کاهش کلسترول، کنترل قند خون و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
مصرف متعادل پروتئین: پروتئین برای ساخت و ترمیم بافتهای بدن ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن میتواند به کلیهها فشار وارد کند. انتخاب منابع پروتئینی کمچرب مانند مرغ، ماهی، حبوبات و لبنیات کمچرب توصیه میشود.
مصرف چربیهای سالم (غیراشباع): چربیهای غیراشباع مانند روغن زیتون، روغن کانولا، آووکادو، آجیل و دانهها برای سلامت قلب و عروق مفید هستند.
کنترل وزن: حفظ وزن سالم با رعایت رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم، خطر ابتلا به چاقی، دیابت و فشار خون بالا را کاهش میدهد که همگی از عوامل خطر سکته مغزی هستند.
مواد غذایی مفید برای پیشگیری از سکته مغزی:
میوهها و سبزیجات: این مواد غذایی سرشار از ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و فیبر هستند که برای سلامت قلب و عروق و کاهش خطر سکته مغزی بسیار مفیدند. به خصوص میوهها و سبزیجات رنگی مانند توتها، مرکبات، سبزیجات برگ سبز تیره، هویج و گوجه فرنگی توصیه میشوند.
ماهیهای چرب: ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین و ماهی خالخالی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که به کاهش التهاب، بهبود عملکرد عروق خونی و کاهش خطر لخته شدن خون کمک میکنند.
غلات کامل: غلات کامل مانند نان سبوسدار، برنج قهوهای، جو دوسر و کینوا نسبت به غلات تصفیه شده فیبر بیشتری دارند و به آرامی هضم میشوند و باعث افزایش ناگهانی قند خون نمیشوند.
حبوبات: حبوباتی مانند لوبیا، عدس و نخود، سرشار از پروتئین و فیبر هستند و به کاهش کلسترول و حفظ سلامت قلب کمک میکنند.
آجیل و دانهها: آجیل و دانهها منابع خوبی از چربیهای سالم، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی هستند. به خصوص گردو، بادام و دانه کتان برای سلامت قلب و عروق مفیدند.
روغن زیتون: روغن زیتون حاوی چربیهای غیراشباع و آنتیاکسیدانها است که به کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب کمک میکند.
مواد غذایی که باید در مصرف آنها احتیاط کرد:
نمک: مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون میشود. از مصرف غذاهای فرآوری شده، فست فودها، غذاهای کنسروی و نمکدان سر سفره خودداری کنید.
چربیهای اشباع شده و ترانس: این چربیها که بیشتر در گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، غذاهای سرخ شده و فرآوری شده یافت میشوند، میتوانند سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش دهند.
قند و شیرینیها: مصرف زیاد قند و شیرینیها میتواند باعث افزایش وزن، دیابت و افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی شود.
نوشیدنیهای شیرین: نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابه، آبمیوههای صنعتی و نوشیدنیهای انرژیزا حاوی مقدار زیادی قند هستند و باید از مصرف آنها اجتناب شود.
الکل: مصرف زیاد الکل میتواند فشار خون را افزایش دهد و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
نکات مهم:
مشاوره با متخصص تغذیه: بهترین راه برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری از سکته مغزی، مشاوره با یک متخصص تغذیه است. متخصص تغذیه میتواند با توجه به شرایط فردی شما، یک برنامه غذایی اختصاصی تنظیم کند.
تغییرات تدریجی: ایجاد تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی میتواند دشوار باشد. سعی کنید به تدریج تغییرات کوچک را در رژیم غذایی خود ایجاد کنید و به مرور زمان به سمت یک رژیم غذایی سالمتر حرکت کنید.
ترکیب با سایر عوامل سبک زندگی: رژیم غذایی تنها بخشی از پیشگیری از سکته مغزی است. ورزش منظم، ترک سیگار، مدیریت استرس و کنترل سایر عوامل خطر مانند فشار خون و کلسترول نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
منابع:
رژیم غذایی بعد از سکته مغزی - غذاها، میوه های مفید - متخصص مغز و اعصاب
میوه های مفید برای سکته مغزی و کنترل علائم آن چیست؟ - دکترتو
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل چگونه است؟ - دکترتو
درباره تغذیه مناسب بیمار دچار سکته مغزی چه توصیه های وجود دارد؟ - کلینیک تبسم