فواید و مضرات هندوانه

هندوانه گیاهی است یک ساله و یک پایه، ساقه آن خزنده بر روی زمین قرار دارد و برگ‏ های آن پهن با بریدگی‏ های عمیق می‏ باشد. میوه هندوانه آبدار و خوشمزه است. نژادهای مرغوب و متنوعی از آن در نواحی مختلف ایران پرورش می‏ یابد.

هندوانه دارای ویتامین‏ های , A1, B2, B6C, PP, B و پروتئین، فسفر، سدیم، منیزیوم، پتاسیم، آهن، کلسیم و غیره می‏ باشد. آب هندوانه دارای اسید آمین های بنام سیترولین است. بتاکاروتن موجود در هندوانه می‏تواند 11 درصد از نیاز روزانه بدن را به این ماده مغذی فراهم آورد. هندوانه دارای موادی بنام کاروتن، لیکوپن و نوعی قند به نام مانیتول می‏ باشد.

** خواص درمانی هندوانه

- طبیعت هندوانه سرد است، دارای آب فراوان و طعم مطبوعی است.

- هندوانه میوه‏ ای مدر و ملین است، بنابراین زیادکننده ادرار می‏ باشد و سبب دفع سموم بدن می‏ شود. به این ترتیب شادی و سلامتی را سبب شده و عطش را از بین می‏ برد.

- آب هندوانه دفع کننده سنگ کلیه نیز است. خوردن آب یا گوشت آن در درمان یرقان، دفع سنگ‏ های صفراوی و سنگ‏ کلیه مفید است.

- هندوانه به واسطه آب فراوانی که دارد، گرما و عطش را برطرف می‏ کند و مصرف آن برای افرادی که در تابستان دچار تشنگی مفرط و گرمازدگی می‏ شوند، بسیارمفید است.

در موارد گرمازدگی، نوشیدن یک لیوان آب هندوانه همراه باکمی گلاب، بسیار مفید واقع می‏ شود. در ضمن هندوانه ضد تهوع و استفراغ نیز است.

- هندوانه برای اشخاص گرم‏ مزاج بسیار مناسب است. هندوانه غنی از پتاسیم و برای قلب و دستگاه عصبی مفید است.

- تحقیقات نشان داده هندوانه حاوی مقادیر فراوانی لیکوپن است؛ لیکوپن یک ماده آنتی‏ اکسیدان است که در مبارزه علیه سرطان و برخی بیمارها به بدن کمک می‏ کند. این ماده مغذی که رنگ قرمز هندوانه را بوجود می‏ آورد، فقط در برخی از میوه‏ ها و سبزیجات مانند گوجه‏ فرنگی،گریپ‏ فروت سرخ رنگ و فلفل قرمز وجود دارد.

- لیکوپن علاوه بر داشتن خاصیت ضد سرطان، به سلامت قلب وعروق و تقویت سیستم بینایی کمک می‏ کند. هنداونه‏ هایی که قرمزترند،خاصیت ضدسرطانی بیشتری دارند.

- این میوه مانند هویج، در تقویت بینایی مؤثر است. وجود بتاکاروتن در این میوه، در حفظ سلامت چشم‏ ها مؤثر است.

- هندوانه به سبب داشتن ویتامین C، ویتامین A، بتاکاروتن و لیکوپن، صدماتی را که در اثر استرس، فشارهای روحی، استعمال دخانیات، سموم محیطی، آلودگی هوا و داروها وارد می‏ شود، را کاهش می‏ دهد.

علاوه بر این، مصرف مرتب هندوانه از امراض دوران پیری خصوصا آلزایمر و پارکینسون جلوگیری می‏ کند.

- هندوانه سرشار از ویتامین‏ های B است که برای ایجاد انرژی ضرورت دارد. هندوانه را می‏ توان به عنوان آرام ‏بخش، در کاهش روماتیسم استفاده کرد.

- هندوانه به پایین آوردن فشار خون کمک می‏ کند. میوه‏ ای بسیارمناسب برای رفع فشار خون بالا بوده و ضد کلسترول نیز است. سدیم ازجمله ترکیباتی است که در بیماری فشارخون می‏ تواند مشکلاتی ایجاد نماید.

هندوانه علاوه بر سدیم کمی که دارد، دارای پتاسیم فراوانی است. پتاسیم از جمله مواد مغذی است که در کاهش فشارخون بسیار مفید است. از این رو به افرادی که دارای فشارخون بالا هستند، مصرف هندوانه توصیه می‏ شود.

- هندوانه مهمترین آنتی‏ اکسیدان در طبیعت است. هندوانه، منبع آنتی‏ اکسیدان کاروتنوئیدی لیکوپن است. این آنتی‏ اکسیدان‏ ها به سراسر بدن پخش می‏ شوند و مولکول‏ های رادیکال آزاد را در بدن خنثی می‏ کنند.

رادیکال‏ های آزاد مواد سمی در بدن هستند که می‏ توانند آسیب زیادی به سلامتی بدن بزنند و با اکسیده کردن کلسترول، موجب چسبیدن آن ها به دیواره رگ‏ های خونی شده، در نتیجه منجر به بروز حمله قلبی یا سکته مغزی شوند.

رادیکال‏ های آزاد به مجاری تنفسی فشار می‏ آورند و سبب بسته شدن آن ها شده و حمله ‏های آسم را تشدید می‏ کنند و التهاب ناشی از آرتروز، پوکی استخوان و آسیب مفاصل را سبب می‏ شوند.

- لیکوپن سبب ایجاد رنگ صورتی تا قرمز برای هندوانه می‏ شود و اثر ضداکسیدانی قوی دارد. این ماده آنتی‏ اکسیدان به تمام نقاط بدن رفته و رادیکال‏ های آزاد را خنثی می‏ کند. آنتی‏ اکسیدان‏ ها مولکول‏ های ناپایدار را خنثی می‏ کنند، درصورت عدم وجود آنتی اکسیدان‏ ها، این مولکول‏ های ناپایدار به سلول‏ ها آسیب می‏ رسانند. مصرف هندوانه به دلیل داشتن لیکوپن فراوان به عنوان یک ماده آنتی‏ اکسیدان در جلوگیری از بیماری‏ های سرطانی مؤثر است.

- ویتامین C فراوان، آنتی‏ اکسیدان دیگری است که در هندوانه وجود دارد. وجود این دو آنتی‏ اکسیدان در کنار هم در هندوانه، موجب کاهش اسپاسم لوله‏ های هوایی و حملات آسمی می‏ شود. به این دلیل است که خوردن هندوانه برای مبتلایان آسم مفید شناخته شده است.

- هندوانه ضدعفونی کننده بدن و در واقع پاک کننده روده‏ ها می‏ باشد. برای رفع یبوست هم مورد استفاده قرار می‏ گیرد. در یبوست‏ های شدید، خوردن یک لیوان آب هندوانه و نوشیدن یک لیوان آب ولرم بعد از آن، در حالت ناشتا بسیار مفید است. هندوانه معده را هم تقویت می‏ کند.

- هندوانه به واسطه ویتامین‏ ها و آب فراوانی که دارد، سبب زیاد شدن ترشح شیر مادران شیرده می‏ شود.

** توجه داشته باشید

- هندوانه را بلافاصله بعد از غذا میل نکنید، زیرا در هضم غذا اختلال ایجاد می‏ شود. هندوانه را باید تقریبا 3 ساعت بعد از غذا و یا یک ساعت قبل از غذا میل کرد.

- مصرف زیاد هندوانه در افراد سرد مزاج، سبب درد مفاصل و ضعف قوای جنسی می‏ شود.

- افرادی که سرد مزاج هستند، در خوردن هندوانه افراط نکنند، زیادخوردن آن در بعضی از افراد ایجاد نفخ می‏ کند مخصوصا اگر همراه با میوه‏ های دیگر خورده شود.

- توصیه می‏ شود هندوانه‏ هایی که سفیدرنگ و نارس هستند را میل نکنید، زیرا به شدت اسیدی بوده و می‏ تواند زیان‏ بار باشد.

- هندوانه دارای ترکیبات گواتروژن است و افرادی که دارای کمبود ید هستند، باید کمتر این میوه را مصرف کنید.

- هندوانه دارای اگزالات و پورین بالایی است، به این دلیل افرادی که مستعد ابتلا به سنگ کلیه و اوره بالا هستند، باید کمتر از این میوه استفاده نمایند تا این عوارض در آن ها تشدید نشود.

- افراد مبتلا به دیابت باید با دقت فراوان این میوه را مصرف کنند زیرا هندوانه اندیس گلایسمی بالایی دارد و قندخون را به سرعت بالا می‏ برد و کنترل این قند برای دیابتی‏ ها بسیار مشکل است.