سه بیماری خاموش ما ایرانی ها

 دیابت؛ سومین علت مرگ‌ومیر در ایراندر سال 2015 میلادی تعداد 415 میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت بوده‌اند که هم‌اکنون تعداد مبتلایان به دیابت به 421 میلیون نفر می‌رسد و پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2040 میلادی 642 میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت باشند. 80 درصد رشد دیابت در کشور‌های در حال توسعه است، در سال 2015 میلادی از هر 11 نفر فرد بالغ، 1 نفر به دیابت مبتلا بوده‌ است که در سال 2040 میلادی پیش‌بینی می‌شود که از هر 10 نفر فرد بالغ یک نفر دچار بیماری دیابت باشد.

این در حالیست که در سال 1985 میلادی ما کمتر از 100 میلیون نفر یا بنا به آمار دیگری کمتر از 35 میلیون نفر مبتلا به دیابت داشتیم.در هر 3 ثانیه، یک نفر به دیابت دچار می‌شود و در هر 6 ثانیه، یک نفر به علت دیابت جان خود را از دست می‌دهد و در هر 20 ثانیه یک عضو به علت دیابت قطع می‌شود. همچنین 12 درصد از کل هزینه‌های بهداشتی و درمانی جامعه صرف بیماری دیابت می‌شود.

بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان،‌ بیماری‌های مزمن ‌تنفسی و دیابت، 4 گروه اصلی بیماری‌های غیر‌واگیر را تشکیل می‌دهند. در سال 91 دیابت ششمین علت مرگ و میر در ایران بود که در سال 94 دیابت سومین علت مرگ و میر در ایران شناخته شد. مصرف الکل و استعمال دخانیات، رژیم قضایی ناسالم و کمبود فعالیت بدنی از جمله عوامل خطر بیماری دیابت هستند. دیابت تقریبا همه قسمت‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد به طوری که این بیماری شایع ترین علت نابینایی در کشور‌های پیشرفته شناخته می‌شود. همچنین 60 تا 70 درصد بیماران دیابتی مبتلا به مشکلات عصبی مانند نورو‌پاتی ( بی‌حسی دست و پا) هستند.

 رشد ۷۰ درصدی مرگ با فشار خونفشار خون مضاعفی است که بر رگ های خونی و اعضای مهمی مانند قلب، مغز و کلیه ها وارد می‌شود. درحالی که گایدلاین قدیمی جهانی، فشار خون بالا را سیستولیک معادل یا بالاتر از ١٤٠ میلی‌متر جیوه یا فشار خون دیاستولیک معادل یا بالاتر از ٩٠ میلی متر جیوه می‌دانست. شمار مبتلایان این بیماری یک میلیارد و ١٣٠ میلیون نفر بر اساس فشار خون سیستولیک معادل یا بالاتر از ١٤٠ میلی متر جیوه است. بر اساس راهنمای بالینی جدید، این مطالعه پیش بینی می‌کند تعداد مبتلایان فشار خون، از ١,٨٧ میلیارد نفر در سال ١٩٩٠ به ٣.٥ میلیارد نفر در سال ٢٠١٥ افزایش یافته باشد.

نرخ ابتلا به فشار خون در جهان طی سال‌های یاد شده، بر مبنای فشار خون سیستولیک ١٤٠ میلی متر جیوه و بالاتر، از ١٧ هزار در هر ١٠٠ هزار نفر، به ٢٠ هزار در هر ١٠٠ هزار نفر رسیده اما همین نرخ بر مبنای فشار خون سیستولیک ١١٠- ١١٥ میلی متر جیوه و بالاتر، از ٧٣ هزار در هر ١٠٠ هزار نفر به ٨١ هزار در هر ١٠٠ هزار نفر در ٢٠١٥ افزایش یافته است . شمار مرگ ها از ٧,٢ میلیون نفر در سال ١٩٩٠، به ١٠.٧ میلیون نفر در سال ٢٠١٥ رسیده و به عبارتی، مرگ‌های ناشی از فشار خون در جهان طی ٢٥ سال یاد شده، بیش از ٤٨ درصد افزایش داشته است.

اما بر اساس پیش‌بینی مطالعه، مرگ و میر سالانه ناشی از فشار خون از ١٣٥ مرگ در هر ١٠٠ هزار نفر در سال ١٩٩٠ به ١٤٥ مرگ در هر ١٠٠ هزار نفر در ٢٠١٥ رسیده است و این ارقام در فشار خون سیستولیک ١٤٠ میلی متر جیوه و بالاتر کمتر است. تعداد مرگ‌های ناشی از فشار خون در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را در سال ١٩٩٠، ٣٨١ هزار مورد است که با بیش از ٧٠ درصد رشد در سال ٢٠١٥ به ٦٥٠ هزار مورد رسیده. همچنین تعداد سال‌های از دست رفته عمر ناشی از این بیماری در منطقه ، بیش از ١٥ میلیون سال برآورد شده که نسبت به ١٩٩٠، با ٩ میلیون سال از دست رفته ، ٦٦ درصد افزایش نشان می‌دهد.

چربی خون بالا و خطر سکته قلبی عادات غذایی نادرست، مصرف چربی، قند و نمک و کاهش مصرف میوه و سبزی در کنار کم تحرکی می‌تواند باعث اضافه وزن و افزایش قند و چربی و در نهایت مرگ زودرس شود که این مرگ نشسته و مخفی نام دارد. از 380 هزار مرگ در کشور 93 هزار به علت سکته قلبی و 34 هزار مرگ نیز بر اثر سکته مغزی است. همچنین از جمعیت ایران 15 میلیون نفر دچار چربی خون بالا هستند. روغن مایع برای مصرف بهتر است اما در مصرف آن باید به تاریخ انقضا توجه شود همچنین اسید چرب اشباع که باید کمتر از 25 درصد و اسید ترانس باید کمتر از پنج درصد باشد و افراد باید حتما به این نکات توجه کنند.

 همچنین روغن جامد، کره و مارگارین به دلیل اسید چرب و ترانس بالا می‌تواند با افزایش کلسترول در تنگ شدن رگ‌ها نقش زیادی داشته باشد. میزان چربی خون 15 میلیون نفر در کشور بالاست و این می‌تواند باعث افزایش سرطان و مقاومت به انسولین و دیابت شود.