روش درمان و کاهش دردهای ناشی از سکته‌های مغزی

دکتر سیروس مومن‌زاده - دانشیار رشته دردشناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن اشاره به روز جهانی سکته مغزی (۷ آبان ماه) سکته مغزی را یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر جهان عنوان کرد و گفت: سکته مغزی براساس گزارش های رسمی سازمان بهداشت جهانی سومین عامل مهم مرگ و میر در کشورهای جهان است و هر سال ۱۷ میلیون نفر دچار سکته مغزی می‌شوند که از این تعداد ۶ میلیون نفر از مبتلایان فوت می‌کنند.

مومن‌زاده با اشاره به اینکه سکته مغزی در کشور ایران نیز دومین عامل مرگ و میر است، اظهار کرد: بنابر آمار منتشر شده نخستین عامل از کارافتادگی در کشور، سکته مغزی است و فشارخون بالا، چربی خون بالا و استرس مهم‌ترین دلایل شیوع این بیماری در کشور است. خوشبختانه در چند سال اخیر وزارت بهداشت با اجرای برنامه مدیریت سکته حاد مغزی در قالب برنامه کد ۷۲۴  توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی اقدامات مناسب و قابل توجهی را در کنترل بروز این بیماری در سطح کشور انجام می‌دهد.

این دانشیار رشته دردشناسی درخصوص سکته مغزی گفت: با توقف خون رسانی در بخشی از مغز و اختلال در جذب اکسیژن و مواد غذایی، سلول های مغزی شروع به مردن می کنند و در این حالت سکته مغزی ایجاد می شود. از این رو سکته مغزی منشا عصبی دارد. با بروز این بیماری و آسیب دیدگی مغزی، ناتوانی های طولانی و متعاقب آن دردهایی مزمن در اندام های فرد ایجاد می شود. به مرور زمان اندام ها و مفاصل سالم نیز بعلت فشار استفاده بیش از حد دچار درد می شوند. مفاصل بدن از قبیل شانه ها، آرنج ها، زانوها، کمر، گردن و لگن جزو اولین عضوهای آسیب دیده هستند. اسپاسم و گرفتگی نیز می تواند فرد را آزار دهد و کل زندگی فرد را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

مومن‌زاده، یادگیری اصول و اقدامات اولیه درمانی و امدادی را در دنیای پراسترس امروز جزو مهمترین سوادهای اجتماعی دانست و افزود: نیمی از سکته‌های مغزی قابل پیشگیری هستند. زیرا قبل از سکته مغزی در فرد نشانه‌هایی بروز می کند. بعد از بروز سکته مغزی نیز زمان طلایی برای نجات بیمار ۳ ساعت است. پس باید با مطالعه و مشاوره پزشکان از بروز این عوامل در زندگی خود و اطرافیان‌مان پیشگیری کنیم.

وی، یکی از مهم‌ترین وظایف متخصصان درد را کاهش و تسکین دردهای مزمن (دردهای بالای ۳ ماه) عنوان کرد و افزود: با بروز سکته مغزی فرد دچار اختلالاتی در تفکر، خلق و خو، عضلات، حرکت و فلجی‌های اندام می‌شود که فعالیت های توانبخشی از قبیل گفتار درمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، ماساژ و ارتز و پروتز بعنوان یکی از مهمترین راه های بهبود است. درمان های توانبخشی زمان‌بر و نیازمند روحیه مناسب در بیمار است و یکی از راه‌های افزایش روحیه، تسکین درد بیمار است.

 این استاد دردشناسی، تجویز داروهایی با اثر مرکزی در مغز، تزریقات مرکزی نخاعی، تزریق در محل آسیب دیده، نصب پمپ‌های مخصوص نخاعی را از جمله راه‌های درمان درد در بیماران سکته مغزی نام برد.

مومن‌زاده در خاتمه با تاکید بر اینکه تغییر سبک زندگی بهترین دارو برای درمان همه بیماری‌هاست، گفت: همیشه تغییر از خود ما آغاز می‌شود. پس برای سالم بودن و سالم ماندن باید ابتدا خودمان و سبک زندگی‌مان را تغییر دهیم. ورزش کردن، پرخوری نکردن، پرهیز از چاقی، خوب و کافی خوابیدن، سیگار نکشیدن و توجه به تغذیه و خوردن غذاهای سالم، شاد بودن، کنترل فشار خون، تفریح کردن و اصلاح رفتارهای نادرست از جمله اصول زندگی سالم است. همیشه برای هر تغییری و بویژه سالم بودن و سالم ماندن باید از خودمان آغاز کنیم.