همه چیز درباره تب‌کریمه کنگو

بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی است و  آنطور که کارشناسان می‌گویند مخزن و ناقل ویروس CCHF در طبیعت کنه‌های سخت و عمدتاً گونه‌ای به نام «هیالوما» است. این کنه‌ها حدود ۸۰۰ روز عمر می‌کنند و می‌توانند ویروس را از طریق تخم به نسل بعدی شان انتقال دهند.

دکتر بهزاد امیری، رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت دراین باره می‌گوید: زمانی که‌ کنه‌ دام را نیش می‌زند ویروس را به بدن آن منتقل می‌کند دام در ‌به مدت دو هفته ناقل ویروس خواهد بود. این درحالی است که ممکن است دام آلوده علامتی نداشته باشد.

 او عنوان می‌کند: چنانچه در ‌این مدت انسان بدون استفاده از وسائل حفاظت فردی و رعایت نکات بهداشتی دام آلوده را ذبح کند ممکن است به دلیل تماس با خون و ترشحات دام آلوده به بیماری تب کریمه کنگو مبتلا شود.

مرگ ۲۰۹ بیمار در ۲۴ سال گذشته

 ‌کنه‌ها فعالیت خود را  با ‌ گرم شدن هوا آغاز می‌کنند. به همین دلیل بیشترین موارد ابتلا به بیماری CCHF ‌ اواخر ‌ بهار و تابستان ‌ثبت می‌شود.

 آنطور که او می‌گوید از ابتدای شناسایی اولین مورد ابتلا به بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در سال ۱۳۷۸ تا کنون (۲۴ سال) ۱۶۰۹ مورد بیمار مبتلا در کشور شناسایی و ثبت شده است و از آن زمان تاکنون ۲۰۹نفر (۱۳درصد) به علت ابتلا به این بیماری در کشور جان خود را از دست داده‌اند.

رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت می‌افزاید: ‌ در سال ۱۳۹۹  تعداد ابتلا در کشورمان به ۴۰ مورد رسید و در این بین‌ ۵  بیمار جان خود را از دست دادند.

به گفته او سال گذشته نیز ۱۳ نفر به این بیماری مبتلا شدند و  دو بیمار جان خود را از دست دادند.

دکتر امیری درباره افرادی که امسال به این بیماری مبتلا شده‌اند، می‌گوید: از ابتدای سال تاکنون ۱۳ ‌بیمار مبتلا به این بیماری در کشور شناسایی شده‌اند ‌و یک  مبتلا  نیز جان خود را از دست داده است.

نشانه‌های ابتلا به تب کریمه کنگو

 آن طور که کارشناسان می‌گویند بیماری تب کریمه کنگو طیف وسیعی دارد به همین علت ممکن است‌ در بیماران شاهد موارد بدون علامت و یا موارد با علائم بسیار شدید باشیم که سبب مرگ بیماران می‌شود.

دکتر بهزاد امیری می‌گوید: افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند در فاز اولیه دچار تب ناگهانی، لرز، سردرد، درد عضلانی، درد عضلات شکم و کمر، گیجی، حالت تهوع، استفراغ و پرخونی مخاط می‌شوند.

به گفته او، در فاز حاد بیماری، فرد دچار خونریزی زیر پوستی، کبودی بدن، خونریزی داخل ملتحمه چشم، خونریزی مخاط، خونریزی ‌ مجاری بدن و در نهایت درگیری چندین ارگان ‌همچون سیستم گوارشی، ادراری و تنفسی می‌شود که در این صورت ممکن است بیماری منجر به مرگ شخص شود.

بیماری  چگونه منتقل می‌شود؟

کارشناسان معتقدند ‌ انتقال ویروس CCHF ممکن است به چند طریق انجام شود. رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در این باره به جام‌جم آنلاین می‌گوید: اگر کنه آلوده به شکل مستقیم انسان را نیش بزند این بیماری به انسان منتقل خواهد شد. علاوه بر این تماس انسان با خون، ترشحات و بافت بدن حیوان آلوده نیز سبب ابتلا به این بیماری می‌شود.

آن طور که دکتر امیری توضیح می‌دهد اگر انسان‌ کنه آلوده را با دست له کند نیز  احتمالا به این بیماری مبتلا می‌شود. این درحالی است که تماس انسان با خون و ترشحات بدن شخص مبتلا نیز سبب انتقال این بیماری می‌شود.

‌چه افرادی بیشتر در خطر هستند؟

ابتلا به تب کریمه کنگو بیشتر در گروه سنی جوان و میانسال ‌دیده می‌شود. رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در این باره می‌گوید: نوع شغل افراد ارتباط زیادی با انتقال ویروس CCHF دارد، افرادی که مشاغلی در حیطه دام، دامداری، قصابی و کشتارگاه دارند، بیشترین جمعیت در معرض خطر هستند.

با توجه به اینکه در فاز حاد بیماری‌ حدود۱۰ تا ۴۰ درصد احتمال مرگ بیمار وجود دارد، دکتر امیری تاکید می‌کند: امکان تشخیص و درمان بیماری تب کریمه کنگو در کشور مهیا شده و در هر منطقه‌ای از کشور امکان انتقال نمونه و تشخیص نهایی بیماری وجود دارد. به همین دلیل  افراد در صورت مشاهده اولین نشانه‌های ابتلا به بیماری باید به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.

۱۰ نکته برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری

در مناطقی که میزان بروز بیماری بیشتر است، افراد باید بیشتر مراقب باشند و  از تماس با دام آلوده و کنه‌های ناقل بیماری دوری کنند.

رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت برای کاهش خطر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو به شهروندان توصیه می‌کند به ۱۰ نکته‌ای که در ادامه به آن اشاره می شود توجه کنند.

1. در مناطقی که میزان کنه‌ها بیشتر است، باید نسبت به سم پاشی دام‌، آغل‌ و مناطق نگهداری دام اقدام شود.
2. افراد ‌ نباید کنه‌ها را با دست له کنند.
3. در مناطقی که کنه‌ها زیاد هستند. افراد بهتر است لباس‌های بلند و پوشیده به تن کنند و از قلم و یا اسپری دورکننده حشرات استفاده کنند.
4. به لاشه دامی که در اثر بیماری مشکوک تلف شده است، نزدیک نشوید.
5. از خرید گوشت‌هایی که خارج از نظارت شبکه سازمان دامپزشکی ذبح و عرضه می‌شوند، به ویژه کنار جاده‌ها و معابر خودداری کنید.
6. دام زنده را از میادین عرضه مجاز دام خریداری کنید، چراکه این مراکز تحت نظر سازمان دامپزشکی است.
7. به هیچ عنوان دام را در منازل و معابر عمومی ذبح نکنید. چراکه خونابه‌ جاری می‌تواند منجر به آلودگی محیط و افزایش بروز و شیوع بیماری‌ شود.
8. افرادی که به ذبح دام مشغول هستند باید از وسایل محافظت کننده مانند دستکش، چکمه و لباس مناسب استفاده کنند و ابزارشان را بعد از ذبح، ضدعفونی کنند. همچنین، خونابه‌ها را نیز به روش بهداشتی دفع کنند.
9. گوشت دام ذبح شده باید  دست‌کم ۲۴ ساعت در دمای ۴ درجه سانتی‌ گراد در یخچال قرار داده شود، تا پدیده جمود نعشی منجر به گلیکولیز شود. گلیکولیز نیز منجر به افزایش میزان اسیدیته و کاهش PH گوشت می‌شود که این فرایند باعث می‌شود، چنانچه ویروسی در گوشت وجود داشته باشد از بین برود.
10. توصیه می‌شود جگر و سایر امعا و احشای دام، پس از ۴۸ ساعت نگهداری در دمای چهار درجه سانتی‌گراد، مصرف شود.