داروهایی که باید و نباید با معده خالی خورد

 داروهایی وجود دارند که روی دفترچه راهنمای خود نوشته شده است که با غذا مصرف شود که به این معنی است که اگر آن را با معده خالی مصرف کرد میتواند ضررهای جدی را به سلامتی فرد وارد کند. بعضی از داروها هستند که اگر با معده پر مصرف شوند اثر و عملکرد بهتری خواهند داشت و در بدن بهتری جذب میشود.برای درمان سریع باید روند مصرف دارو را طبق برگه راهنما یا همان دستور مصرف ، مصرف کنیم و همانطور که می دانید در شرایطی که دارو اشتباها در وضعیت نامناسب مصرف شود منجر به بروز مشکلات جدی تری خواهد شد.

علت این که توصیه می شود برخی داروها با معده پر مصرف شود، این است که از میزان عوارض دارو کاسته شود یا پر بودن معده باعث جذب بهتر دارو شود و دلیل آن که گفته می شود برخی از انواع دارو با شکم خالی خورده شود، این است که بر اثر تداخل با مواد غذایی از قدرت جذب و اثر آن کم نشود.

در نتیجه مصرف هر دارویی با شکم خالی جایز نیست.

کدام داروها را با شکم خالی نخوریم؟

داروهایی هستند که نباید با معده خالی مصرف کرد زیرا اثرات جبران ناپذیری را میتوانند به بدن وارد کنند و یا اثر و عملکرد کمتری را برای درمان به همراه داشته باشند. نمونه ای از این دارو هایی که نباید با شکم خالی مصرف کنید:

قرص های ضد بارداری با معده خالی

قرص های ضد بارداری دسته ای از داروهایی هستند که میبایست همراه غذا مصرف شود. مصرف این دارو به همراه غذا از حالت تهوع جلوگیری میکند.یکی دیگر از فواید این دارو با غذا این است که زمان مصرف آن را فراموش نمیکنید.

داروهای مسکن و ضد درد با معده خالی

داروهای مسکن باعث میشوند درد در بدن کاهش پیدا کند. در صورت مصرف این داروها با معده خالی میتواند عوارضی مانند تهوع به همراه داشته باشد.

کدئین ها ، اکسی کدون و مورفین از این دسته داروها میباشند. همچنین اگر این داروها را به همراه غذاهای پر فیبر مصرف کنید میتواند از یبوست جلوگیری کند.

داروهای ضد التهابی با معده خالی

این داروها درد را با مسدود کردن پروستاگلاندین ها که گیرنده های درد هستند کاهش میدهند. استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن از این داروها میباشند که بهتر است با معده پر مصرف شود تا هم عوارضی مانند مشکلات گوارشی و خونریزی معده نداشته باشد و هم تاثیر آن ها را افزایش دهد.

آنتی بیوتیک ها با معده خالی

هر انتی بیوتیکی مکانیزم متفاوتی دارد، برخی از آنتی بیوتیک ها میباشند که میبایست با غذا مصرف شود و برخی دیگر باید با معده خالی مصرف شود. آموکسی سیلین و کلوفازیمین از داروهایی میباشند که باید به همراه غذا مصرف شوند.

قرص متفورمین با معده خالی

متفورمین داروی درمان دیابت نوع 2 میباشد و میبایست این دارو را با غذا مصرف کنید زیرا در صورت مصرف آن با معده خالی میتواند نارحتی و مشکلات شکم و گوارش را به همراه داشته باشد.

قرص هایی که نباید با معده خالی خورد

ناپروکسن

برای درمان درد ناشی از سردرد, آرتریت (ورم مفاصل) و دوره های قاعدگی دردناک استفاده می شود.

ایپوبروفن

می تواند به کاهش تب و دردهای جزئی که از طریق کار دندان پزشکی به وجود می آید کمک کند

آسپرین

به عنوان یک داروی معجره گر توسط برخی افراد تبلیغ شده است. زیرا این دارو توانایی بلقوه ای برای جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی ایسکمیک (در اصطلاح پزشکی به کم‌رسیدن خون، به اندام یا ناحیه‌ای از بدن گفته‌می‌شود.

ایسکمی باعث کمبود اکسیژن و مواد مغذی به بخش‌هایی از بدن می‌شود و این امر باعث آسیب به بافت‌ها یا سوءکارکرد اندام می‌گردد.) که هر دو ناشی از لخته شدن خون هستند، دارد.

پردنیزون(Prednisone)

یک نوع از دارو که می تواند به صورت قرص یا شربت(مایع) باشد. این دارو برای افرادی با سطوح پایین کورتیکواستروئیدها(هورمون های تنظیم کننده غدد آدرنال که التهاب بدن را سرکوب می کند و از بدن در برابر شرایطی مانند بیماری آرتریت و ام اس محافظت می کند) استفاده می شود.

لازم است این دارو همراه با غذا یا شیر برای کمک به کاهش سوزش و زخم معده مصرف شود . اگر پردنیزون را به شکل مایع مصرف می کنید FDA اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا پیشنهاد می کند که آن را به صورت مخلوط با آب، پوره سیب، و یا هر مواد غذایی نرم دیگری مصرف کنید.

متفورمین

متفورمین برای درمان دیابت نوع2 (شرایط مزمنی که بدن سطح قند خون را نمی تواند کنترل کند) استفاده می شود. این مهم است که برای جلوگیری از بی اختیاری و آشفتگی معده، متفورمین را همراه با غذا مصرف کنید. خوردن غذا همراه با داروهای دیابت، همچنین مانع از افت فشار خون می شود.

آنتی بیوتیک ها

هر آنتی بیوتیک از طریق مکانسیم متفاوتی عمل می کند بنابراین پیشنهاد غذا ممکن است برای عده ای کاربردی، اما برای دیگران مضر باشد. آنتی بیوتیک هایی که باید باغذا مصرف شود شامل آموکسی سیلین, آگمنتینaugmentin,کلوفازیمین و.. است.

اگر دارو را با معده خالی بخوریم

اگر فرد در زمان مصرف دارویی که باید با معده پر خورده شود، خوردنی یا غذایی در دسترس نداشته باشد و مجبور باشد دارو را مصرف کند، بهترین اقدام چیست، دکتر عربیان می گوید:

در چنین مواقعی اگر فرد مشکل گوارشی داشته باشد، حتما باید دارو را با دو لیوان آب بنوشد، اما لازم است بدانید مسکن ها و برخی از انواع آنتی بیوتیک ها لزوما باید با دو لیوان آب مصرف شوند تا باعث آسیب به مری و عوارض گوارشی و کلیوی نشوند.

دارو را با چه نوشیدنی ای بخوریم؟

یکی از سوالاتی که اغلب افراد می پرسند، این است که آیا می توان داروها را با شیر، آبمیوه یا چای خورد؟

دکتر عربیان ضمن اشاره به این که بسته به نوع دارو می توان آن را با نوشیدنی خاصی خورد، می گوید مثلا مصرف مکمل آهن به همراه آبمیوه که حاوی ویتامین C است به جذب بهتر دارو کمک می کند.

اما مصرف اغلب آنتی بیوتیک ها و مکمل های آهن، روی و کلسیم با چای و بخصوص لبنیات از قدرت جذب و اثر دارو می کاهد. مصرف مسکن های حاوی کافئین همچون نوافن به همراه چای و قهوه هم می تواند اثرات کافئین دارو را تشدید کند.

زمان مصرف مکمل ها

پزشک متخصص در پاسخ به این که مکمل های معدنی (مینرال) و ویتامین ها را با معده خالی بخوریم یا پر می گوید:

معمولا در مورد زمان مصرف مکمل ها توصیه خاصی وجود ندارد، اما ویتامین های محلول در چربی همچون A، E، D و K بهتر است بعد از خوردن غذاهای چرب مصرف شوند.

درخصوص مکمل های مینرال (کلسیم، روی، منیزیم، آهن و...) همزمان نباید با هم مصرف شوند، به عنوان مثال قرص آهن و کلسیم در یک زمان استفاده نشوند.

همچنین توصیه می شود مواد غذایی حاوی هر ماده معدنی با مکمل معدنی آن مصرف نشود. مثلا کلسیم با محصولات لبنی یا آهن با گوشت خورده نشود.

مسکن را با معده پر بخورید

نحوه مصرف مسکن ها به چه صورت است و این قبیل داروها را قبل از غذا یا بعد از آن باید مصرف کرد، دکتر عربیان پاسخ می دهد:

به طور معمول داروهای خوراکی یا در معده باز می شوند یا به دلیل داشتن پوشش در روده فعال می شوند. بیشتر ضددردها همچون ایبوپروفن، مفنامیک اسید و دیکلوفناک چون در معده باز می شوند و بخصوص برای افراد مستعد عوارض گوارشی می آورد، باید با معده پرمصرف شوند.

برخی افراد برای این که مسکن سریع تر اثر کند آن را با معده خالی می خورند و برای آن که دچار مشکلات گوارشی نشوند، همزمان از داروهای معده همچون رانیتیدین استفاده می کنند.

آیا این روش استفاده صحیح است، دکترعربیان با اشاره به این که مصرف همزمان دارو باید تحت نظر پزشک معالج انجام شود می گوید : برخی پزشکان برای آن که دارو کمترین عارضه گوارشی را داشته باشد، این نوع روش مصرف را مناسب می دانند.

این داروساز در پاسخ به این که برای جذب سریع تر برخی از انواع دارو آیا می توان آن را در آب حل کرد نیز می گوید:قرص هایی که به شکل کپسول هستند یا روکش و پوشش دارند به هیچ عنوان نباید در آب حل شوند، مگر این که پزشک معالج با توجه به نوع دارو و شرایط بیمار اجازه حل کردن را بدهد.

تداخل غذایی با داروها

یک کارشناس تغذیه نیز درباره تداخل غذایی با برخی داروها به جام جم می گوید:برخی غذاها، میوه ها و سبزیجات به دلیل داشتن ترکیبات متنوع ممکن است اثرات دارو را کاهش یا افزایش دهند.

به عنوان مثال، گریپ فروت به علت کاهش سرعت متابولیسم برخی داروها نباید با داروهای کاهنده فشارخون، داروهای مهارکننده سیستم ایمنی و داروهای هورمونی و ضد بارداری خوراکی مصرف شوند، چرا که به افزایش اثر دارو منجر می شود و این اثر تا 72 ساعت ماندگار است.

همچنین بیمارانی که از داروی ضد انعقاد خون استفاده می کنند، باید در مصرف سیر، پیاز و گیاهان برگ سبز مانند کرفس، کاهو، اسفناج، گیاه گزنه و محصولات پروبیوتیک زیاده روی نکنند .