فواید شگفت انگیزِ خوردن غذا با دست

اگر به گوشه و کنار آفریقا، آسیا و خاورمیانه سفر کنید، یک نکته‌ی جالب مشترک پیدا خواهید کرد؛ شما افراد زیادی را خواهید دید که به جای استفاده از قاشق و کارد و چنگال، با دست‌های‌شان غذا می‌خورند.

شاید برای‌تان عجیب باشد اما واقعیت این است که غذا خوردن با دست، برخلاف تمام آموزش‌هایی که از دوران بچگی به شما داده شده، فوایدی برای‌تان دارد.

خوردن یک فرایند حسی و ذهنی است. به کار گرفتن تمام حس‌ها، بینایی، بویایی، شنوایی، چشایی و لامسه می‌تواند تجربه‌ی خوردن را رضایت بخش‌تر کند. استفاده از دست برای خوردن غذا، باعث ایجاد یک ارتباط لمسی بین غذا و بدن و روح و ذهن‌تان می‌شود.

غذا خوردن با دست، کمی از تشریفات و رسمی بودن غذا خوردن کم می‌کند و به همین دلیل است که بسیاری از رستوران‌های سرزمین‌های غربی، تشویق به غذا خوردن با دست در یک محیط صمیمی و راحت می‌کنند. هر چند ممکن است غذا خوردن با دست به نظرتان کاری غیربهداشتی و چندش‌آور بیاید اما به هر حال شیوه‌ای راحت و گرم و دوستانه از خوردن است! که ضمنا فوایدی هم برای سلامتی‌تان دارد.

۱. خوردن را به یک تجربه‌ی حسی تبدیل کنید

خوردن یک تجربه‌ی حسی است که می‌تواند شور و هیجان ایجاد کند. طبق فلسفه‌ی آیورودای هندی (علم زندگی و عمر طولانی)، هر انگشت هر دست به یکی از عناصر پنجگانه مربوط است:

انگشت شست به فضای خالی مربوط است.

انگشت اشاره به هوا مربوط است.

انگشت میانی به آتش مربوط است.

انگشت حلقه به آب مربوط است.

انگشت کوچک به خاک مربوط است.

وقتی از طریق دست‌های‌تان از غذایی که می‌خورید لذت می‌برید، فرایند خوردن باعث تحریک این عناصر شده و غذایی را که می‌خورید انرژی بخش می‌کند. این اتفاقی است که باعث حفظ تعادل تمام عناصر شده و شما را هم سالم نگه می‌دارد. همچنین حس لامسه، بویایی، شنوایی، بینایی و چشایی نیز فعال‌تر می‌شوند. تحریک و برانگیختگی این پنج حس، شما را نسبت به طعم، بافت و بوی غذایی که می‌خورید آگاه‌تر می‌کند.

۲. دست‌ها به عنوان یک سنسور طبیعی عمل می‌کنند

وقتی با قاشق و چنگال غذا می‌خورید، غذا را مستقیما به دهان می‌برید و ذهن شما نمی‌تواند دما یا بافت غذا را پیش از خوردن حس کند. به همین دلیل است که گاهی غذای خیلی داغی را در دهان می‌گذارید و زبان‌تان می‌سوزد. اما وقتی با دست غذا می‌خورید اعصابی که در نوک انگشتان است دمای غذا را حس کرده و اگر داغ بود آن را به دهان نخواهید برد. همچنین اعصاب موجود در نوک انگشتان دست، سیگنالی به مغزتان می‌فرستند که خبر می‌دهند چه چیزی قرار است بخورید و این باعث ترشح هورمون‌ها و آنزیم‌های مناسب گوارشی شده و به شما کمک می‌کند مزه‌ی غذا را بهتر حس کنید.

۳. کمک به هضم غذا

از طرفی دیگر، وقتی شما با دست‌های‌تان غذا می‌خورید، باکتری‌های مفید موجود در انگشتان، به دهان منتقل شده، بلعیده شده و به قسمت‌های مختلف بدن می‌روند. این اتفاق باعث گوارشی سالم در روده‌ها شده و جلوی گسترش باکتر‌ی‌های مضر را در روده‌‌‌ها می‌گیرد. ضمنا وقتی شما با دست‌های خود غذا را لمس می‌کنید، سیگنالی به مغز ارسال می شود که هورمون‌‌ها و آنزیم‌های گوارشی را ترشح کند. بسته به نوع غذا، مغز متابولیسم را مدیریت می‌کند تا عملکرد مناسبی داشته باشد؛ چیزی که برای گوارش بهتر غذا ضروریست.

۴. کاهش احتمال دیابت نوع دوم

استفاده از قاشق و چنگال باعث می‌شود سریع‌تر و راحت‌تر غذا بخورید. اما این راحتی می‌تواند باعث بهم خوردن تعادل قند خون در بدن هم بشود و در نهایت شما را در معرض ابتلا به دیابت نوع دوم قرار بدهد.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۲ انجام شده و نتایج آن در نشریه‌ی انجمن درون‌ریزشناسی اروپا منتشر شد گزارش می‌دهد افرادی که غذای خود را با ولع و با سرعت می‌خورند، ۲.۵ برابر بیشتر از آنهایی که آهسته غذا می‌خورند مستعد ابتلا به دیابت نوع دوم هستند. بنابراین تند تند غذا خوردن ریسک دیابت نوع دوم را بالا می‌برد، اما شما می‌توانید با غذا خوردن با دست‌های‌تان، این خطر را کاهش بدهید. وقتی با دست‌ غذا می‌خورید، در عرض یک زمان مشخص، غذای کمتری در دهان می‌گذارید. آهسته خوردن همچنین باعث هضم بهتر غذا شده و به معده‌تان زمان می‌دهد تا بفهمد که سیر شده و دیگر نباید به خوردن ادامه بدهد.

۵. هوشمندانه‌تر غذا خوردن

غذا خوردن با قاشق و چنگال، یک فرایند مکانیکی است که شما توجهی به آنچه که می‌خورید و مقدار غذا نخواهید داشت. همچنین ممکن است باعث شود هنگام غذا خوردن، کارهای دیگری هم انجام دهید، مثلا تماشای تلویزیون، چک کردن موبایل و یا خواندن روزنامه. نتیجه‌ی تمرکز نداشتن روی خوردن، این می‌شود که بیشتر غذا بخورید.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۸ صورت گرفت و نتایج آن در نشریه‌ی طب بریتانیا منتشر شد گزارش می‌دهد که خوردن تا مرز سیری و سریع خوردن، احتمال چاقی را هم بیشتر می‌کند. اما زمانی که با دست غذا می‌خورید، به چیزی که می‌خورید توجه بیشتری می‌کنید و نسبت به مقدار غذایی که می‌خورید، آگاه‌تر هستید. همچنین هنگام غذا خوردن با دست، دیگر به سختی می‌توانید کار دیگری انجام دهید چون دست‌های‌تان کاملا مشغول هستند که همین باعث کاهش ناآگاهانه غذا خوردن می‌شود که یکی از بزرگ‌ترین علت‌های افزایش وزن است.

۶. بهداشت بیشتر

هرچند احتمالا فکر می‌کنید با دست غذا خوردن، یک کار غیربهداشتی است اما واقعیت دقیقا برعکس است!

افرادی که عادت به غذا خوردن با دست دارند، همیشه قبل از نشستن پای سفره، دست‌های‌شان را می‌شویند. همچنین همه‌ی ما به طور کلی عادت داریم در طول روز چندین بار دست‌های خود را بشوییم؛ بهداشت دست‌ها، همه جا یک عادت است. اما قاشق و چنگال و سایر ظروف، معمولا سریع شسته می‌شوند و همیشه هم کاملا تمیز نیستند.

چند نکته

حتما قبل و بعد از غذا دست‌های خود را خوب بشویید. قطعات بزرگ غذا را به تکه‌های کوچک‌تر و اندازه‌های قابل جویدن تبدیل کنید تا راحت‌تر بتوانید آنها را با دست بردارید. وقتی با دست غذا می‌خورید قوز نکنید و سعی کنید صاف بنشینید و آرنج‌ها روی میز تکیه ندهید. تکه‌های کوچک در دهان بگذارید و دهان‌تان را با حجم زیاد پر نکنید تا راحت‌تر غذا را بجوید.