ویتیلیگو چیست و گریبانگیر چه کسانی می‌شود؟

 ایران برای نخستین بار با بهره‌گیری از سلول‌درمانی موفق به بهبود و درمان بیماران ویتیلیگو یا لک و پیسی شد؛ این اقدام طی تحقیقاتی در پژوهشگاه رویان محقق شد و موفقیت چشمگیری برای کشورمان در درمان بیماری لک و پیسی رقم خورد.

برخی مراکز با استفاده از اشعه لیزری اقدام به درمان بیماری لک و پیسی می‌کنند که این روش درمان پس از مدتی قابل بازگشت است و این اشعه در آینده بیماری‌های دیگری برای فرد به وجود می‌آورد.

در روش سلول درمانی که در پژوهشگاه رویان قابل انجام است، در ناحیه آسیب دیده پوست، سلول بنیادی گذاشته می‌شود که این سلول آسیب را رفع می‌کند؛ از سلول درمانی در درمان جای زخم با استفاده از خود سلول یا ترشحات سلولی استفاده می‌شود.

لیلا عطایی، مدیر مرکز خدمات تخصصی سلول درمانی رویان و متخصص پوست در خصوص بهبود و درمان بیماری لک و پیسی با استفاده از روش سلول درمانی با باشگاه خبرنگاران جوان گفت‌وگو کرد.

عطایی در خصوص بیماری لک و پیس یا ویتیلیگو (Vitiligo) و راه درمان آن، اظهار کرد: در سلول درمانی توجه به بیمار در خط اول درمان است؛ ما در ابتدا بررسی می‌کنیم که روش‌های درمانی که بیمار قبلاً انجام داده است تا چند درصد در درمان بیماری مفید بوده است.

عطایی با اشاره به اینکه با استفاده از سلول درمانی می‌توان جای زخم را بهبود بخشید، عنوان کرد: در درمان جای زخمی که سطح وسیعی از بافت بدن را از بین برده است، می‌توان با سلول درمانی مداخله کرد؛ در این شیوه سلول‌های بدن فرد که در پانسمان بیولوژیک وجود دارد، روی زخم گذاشته می‌شود، این پانسمان به مرور جذب بدن می‌شود و جای زخم را ترمیم می‌کند.

مدیر مرکز خدمات تخصصی سلول درمانی رویان درباره بیماری لک و پیس یا ویتیلیگو، بیان کرد: ویتیلیگو بیماری مزمنی است که در آن رنگدانه های پوست از بین می‌رود، بیماری نسبتاً شایعی در جوامع است؛ این بیماری با ایجاد شدن لک‌های روشن‌تر از پوست در سنین مختلف پوست افراد را در برمی‌گیرد، رنگدانه یا ملانین عامل تیرگی پوست است و توسط سلولی به نام ملانوسیت تولید می‌شود.

استرس یکی از مهم‌ترین عوامل در ایجاد ابتلا به بیماری لک و پیس است

این متخصص پوست با اشاره به اینکه تئوری‌های مختلفی در ایجاد بیماری لک و پیس مطرح است، خاطرنشان کرد: یکی از دلایل ایجاد این بیماری استرس زیاد است؛ افرادی که به دلایل شغلی و تحصیلی استرس زیادی دارند در معرض ابتلا به این بیماری هستند و برای جلوگیری از شیوع آن باید استرس خود را کم کنند.

عطایی با بیان اینکه تحریک سیستم ایمنی یکی از دلایل ایجاد بیماری ویتیلیگو است، عنوان کرد: گاهی این بیماری تحریک سیستم ایمنی را به دنبال دارد؛ زمانی که سیستم ایمنی دچار خطا می‌شود، به سلول خودی حمله می‌کند، سلول رنگدانه را هدف قرار می‌دهد و باعث می‌شود که دیگر رنگدانه در سلول تولید نشود.

وی ادامه داد: تئوری دیگری که می‌توان در ایجاد بیماری ویتیلیگو مطرح کرد مواد اکسیدان است؛ این مواد می‌توانند در جریان آسیب ایمنی‌های بدنی یا روندهای شیمیایی در بدن رخ دهد، در این جریان سلول‌های رنگدانه از بین می‌رود و پوست دچار این عارضه می‌شود.

افراد مراقب تماس با مواد شیمیایی باشند و حتماً حین کار از لوازم ایمنی استفاده کنند

مدیر مرکز خدمات تخصصی سلول درمانی رویان با اشاره به اینکه تماس با بعضی مواد شیمیایی باعث از بین رفتن رنگدانه در پوست می‌شود، بیان کرد: افرادی که در صنایع شیمیایی مشغول به کار هستند بیشتر در معرض بیماری لک و پیسی هستند؛ بعضی از مواد شیمیایی در برخی کارخانه‌ها مانند صنایع لاستیک سازی باعث می‌شود فرد پس از مدتی تماس با مواد اولیه به این بیماری مبتلا شود و رنگ دانه‌های پوستی خود را از دست می‌دهد.

عطایی با تأکید بر اینکه وراثت یکی از عواملی است که در ایجاد این بیماری مؤثر است، عنوان کرد: می‌توان گفت از بین 4 نفر مبتلا به ویتیلیگو یک نفر به طور ارثی به این بیماری دچار می‌شود؛ اغلب افرادی که استرس دارند در معرض مبتلا به این بیماری هستند.

وی با بیان اینکه طبق آمار افرادی دچار استرس بیشترین مراجعه را دارند، گفت: افرادی که به دلایل کاری، تحصیلی، بیکاری و ازدواج دچار استرس هستند، بیشتر در معرض این بیماری هستند.

این بیماری از نوع خارش نیست و حساسیت‌زا نمی‌شود؛ تنها دغدغه در این بیماران فشارهای روحی است که اعتماد به نفس افراد را کم می‌کند و موقعیت اجتماعی، کاری و ازدواج او را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بیمار را به سمت افسردگی سوق می‌دهد

این متخصص پوست و مو در خصوص راه‌های درمانی بیماری ویتیلیگو افزود: یکی از کارها این است که روند این ایمنی را متوقف کنیم؛ در برخی از افراد با استفاده از پماد و داروهای خوراکی که با هدف آرام کردم سیستم ایمنی تجویز می‌شود سعی در خاموش کردن این بیماری داریم.

عطایی با بیان اینکه یکی از روش‌های درمانی، استفاده از نوردرمانی موضعی است، گفت: در این روش از جدیدترین تجهیزات نوری و لیزری استفاده می‌شود؛ لامپ‌های تخصصی، لیزر اگزایمراز تجهیزات درمانی این بیماری هستند، تمام این روش‌ها برای توقف و یا کاهش سیر این بیماری است.

مدیر مرکز خدمات تخصصی سلول درمانی رویان با اشاره به اینکه سلول درمانی در بهبود این بیماری مؤثر است، مطرح کرد: سلول درمانی زمانی کاربرد دارد که بیماری خاموش باشد؛ برای این کار، سلول‌های رنگدانه ساز از قسمت‌های دیگر بدن برداشته، در اتاق‌های تمیز و فرآوری سلول کراتینوزیت و ملانوسیت جداسازی می‌شود و به صورت محلول قابل انتقال به بیمار در می‌آید.

وی با اشاره به اینکه سلول ملانوسیت را با روش‌های مختلفی به بیمار انتقال می‌دهیم، ادامه داد: روش‌های قابل انتقال شامل تزریق، مالیدن این سلول روی پوست بیمار است؛ سعی می‌کنیم با این روش‌ها سلول را در جای خود قرار دهیم و تلاش کنیم تا جذب بدن شود و به پوست پیوند بخورد.

در درمان بیماری ویتیلیگو لحظه‌ای درنگ نکنید و اقدام به درمان کنید

این متخصص پوست با تأکید بر اینکه زمان در انتقال پیوند بسیار اهمیت دارد، گفت: زمانی می‌توان این سلول را به بیمار انتقال داد که بیماری در حالت خاموش باشد؛ چون این سلول از بدن برداشته شده، اگر بیماری در حالت خاموش نباشد بدن در برابر این سلول عکس‌العملی نشان نمی‌دهد و در بهبودی بیمار اتفاقی رخ نمی‌دهد.

عطایی با اشاره به اینکه برای درمان به روش سلول درمانی باید بیماری یک سال در بدن فرد به حالت خاموش باشد، خاطر نشان کرد: پزشک باید حداقل یک سال بیمار را تحت نظر قرار دهد تا از خاموش بودن بیماری اطمینان حاصل کند؛ بعد از اطمینان، پزشک درمان را شروع و سعی در رنگدانه سازی پوست می‌کند.

وی اظهار کرد: پزشک، بیمار را برای یک سال با درمان‌های خوراکی، پمادهای موضعی و نوردرمانی تحت نظر قرار می‌دهد که این کار به خانه گزینی سلول‌ها کمک می‌کند؛ این سلول‌ها، بافت را خانه در نظر می‌گیرند و شروع به ترمیم می‌کنند.

مدیر مرکز خدمات تخصصی سلول درمانی رویان با تأکید بر اینکه این بیماری مسری نیست، افزود: این بیماری درمان ریشه‌کنی ندارد و نمی‌توان مانع از پیشرفت بیماری شد؛ اما با روش‌های ذکر شده می‌توان به بیمار کمک کرد تا نواحی که در دید است و باعث آزار وی می‌شود را بهبود بخشید.

این متخصص پوست در خصوص دغدغه‌های افراد مبتلا به بیماری ویتیلیگو، مطرح کرد: این بیماری از نوع خارش نیست و حساسیت‌زا نمی‌شود؛ تنها دغدغه در این بیماران فشارهای روحی است که اعتماد به نفس افراد را کم می‌کند و موقعیت اجتماعی، کاری و ازدواج او را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بیمار را به سمت افسردگی سوق می‌دهد.

وی با تأکید بر اینکه بیماران ویتیلیگو حتماً در طول درمان خود به مشاور نیاز دارند، یادآور شد: افراد در کنار اقدامات طبی، احتیاج به مشاوره روان پزشکی دارند و باید کاری کنند که استرس روزمره خود را تخلیه کنند تا بتوان نتیجه بهتری در درمان این بیماری داشت.