سپاه پاسداران، پنجه در پنجه سرویس های اطلاعاتی

بیستم بهمن ماه سالروز یکی از بزرگترین و اعجاب آورترین عملیات های دوران دفاع مقدس است، عملیاتی ناممکن که پس از چند روز با رشادت و ایثارگری و حماسه سازی رزمندگان اسلام به اهداف خود دست یافت و با نصرت الهی و جانفشانی رزمندگان فتح فاو ممکن شد. به تحقیق مهم‌ترین عوامل پیروزی این عملیات را در کنار طراحی آن، اقدامات گسترده و دقیق حفاظت اطلاعات و اجرای دقیق عملیات فریب است؛ از این رو روز اجرای این عملیات، «روز حفاظت اطلاعات» در سپاه نامگذاری شده است.

به همین بهانه و نظر به اهمیت نقش سازمان حفاظت اطلاعات در مجموعه و ساختار سپاه به ویژه در عرصه ناکام سازی پروژه‌های نفوذ سرویس های جاسوسی دشمن و برای آشنایی بهتر و شناخت بیشتر با کارکردهای سپاه در این حوزه گفتگویی با سردار حسن امامی یکی از معاونان سازمان حفاظت اطلاعات سپاه انجام شده است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

* سردار لطفاً از چرایی نامگذاری سالروز آغاز عملیات والفجر 8 به عنوان روز حفاظت اطلاعات در سپاه بفرمایید؟

ضمن گرامیداشت ایام‌الله دهه فجر و تسلیت شهادت حضرت زهرا(س) باید عرض کنم که بنا به دلایلی و با پیشنهاد سازمان حفاظت اطلاعات و تصویب فرمانده محترم کل سپاه از چند سال گذشته این روز، روز حفاظت اطلاعات در سپاه نامگذاری شده است.

بدون تردید همه هشت سال دفاع مقدس عبرت‌آموز بود. فرمانده معظم کل قوا دوران دفاع مقدس را مینیاتوری می‌دانند که همه قسمت‌هایش ظرافت و زیبایی دارد، اما مقطعی که عملیات والفجر 8 صورت گرفت، برجستگی خاصی داشت.

در عملیات‌های پیشین بنا به دلایلی دچار عدم‌الفتح‌هایی شدیم که بعد از گذشت آن، همه اراده‌ها بر این قرار گرفت که یک عملیات بزرگ و موفقیت‌آمیز داشته باشیم. همه به خدا اتکال داشتند و این توکل بی‌نظیر بود. برای این عملیات همه فرماندهان و مسئولان به این نتیجه رسیدند که انجام این عملیات بزرگ در این مقطع نیازمند پیاده‌سازی و طراحی اقدامات سخت حفاظتی و تیزهوشی بسیار بالا است.

طراحی‌های مختلف انجام شد و یکی از این طراحی‌ها در حوزه حفاظت اطلاعات بود. یعنی از ماه‌ها پیش از اجرای این عملیات در منطقه عملیاتی اروند، با نهایت ظرافت و رعایت پوشش، تدابیر لازم برای رعایت اصول حفاظتی اندیشیده شد. همه اعتقاد پیدا کردند و عمل کردند. اگر قبل از وارد شدن به این طراحی‌ها هر اقدامی صورت می‌گرفت در هنگام اقدامات آماده‌سازی منطقه هم همین روند ادامه یافت. اصلاً تغییر ظاهری وجود نداشت.

به هر حال رصد اطلاعات منطقه، وجود رادارهای رایزت و عوامل انسانی دشمن در منطقه و اجرای هر اقدامی برای عملیات می‌توانست کل عملیات را افشا کند. ترددها کم و زیاد نشد، پوشش‌های گیاهی اصلاً به هم نخورد و در عین حال کارهای مهندسی بسیاری صورت گرفت، ولی معلوم نبود، تمام منطقه زیر دید دشمن بود. سکنه بومی در منطقه حضور داشته باشد، نیرو وارد شود، تجهیزات وارد شود، کار مهندسی انجام شود و منطقه آماده عملیات باشد، اما کسی متوجه نشود آن هم در عملیات عبور از اروند که نیروهای زیادی شبانه می‌خواهند حمله کنند.

لذا مهم‌ترین اقدامات و طرح‌های فریب با نهایت دقت صورت گرفت. هم در این منطقه و هم در جزایر و سایر نقاطی که قرار بود در عملیات فریب، دشمن را به اشتباه محاسباتی بیندازیم. دشمن ذهنش مشغول شد و تا چند روز پس از شروع عملیات والفجر 8 باورشان این بود که منطقه اصلی عملیات، منطقه فریب است و منطقه اصلی جای دیگری است؛ به موضوعی که در اسناد عراقی‌ها وجود دارد.

در طول دوران دفاع مقدس رعایت اصول حفاظتی برجستگی پیدا کرد و وقتی خدا این عزم و اراده و توکل را در رزمندگان دید، نصرت خود را نازل کرد و اینجا آیه «ان تنصرالله ینصرکم» تفسیر و پیروزی محقق شد و به سرعت به خطوط دشمن رسیدیم. در غفلت دشمن فاو تصرف شد و دشمن زمانی متوجه شد که دیگر پاتک هم فایده نداشت. در وضعیت فعلی هم اگر این عزم و اراده تعقیب شود، همچنان نصرت خدا را به همراه خواهد داشت؛ لذا والفجر 8 به مثابه نقطه اوج رعایت اصول حفاظتی روز شاخصی شد.

* جایگاه و ابعاد سازمان حفاظت اطلاعات سپاه را توضیح دهید.

مجموعه سپاه به دلیل نقش، جایگاه و رسالت خطیر و مهمی که در پاسداری از دستاوردهای انقلاب دارد، همواره مورد توجه و هجوم دشمنان انقلاب بوده و هست؛ از این رو دشمنان از بدو تشکیل تلاش کردند بتوانند از درون و بیرون ضرباتی را به سپاه وارد کنند.

بحث رخنه و نفوذ همچنان در دستور کار آنها است و به اشکال مختلف درصدد تخریب مجموعه سپاه هستند و همچنان این امر در دستور کارشان قرار دارد. دستگاه حفاظت اطلاعات در سپاه به همین دلیل در نظر گرفته شده است تا از این گوهر ارزشمند و نهاد مقدس پاسداری کند؛ لذا سازمان حفاظت اطلاعات با تمام سازوکارها و ظرفیت‌های موجود در طول چند دهه گذشته از بدو تأسیس که به حفاظت اطلاعات در سپاه مأموریت یافته، توانسته در ابعاد مختلف از این مجموعه پاسداری و مراقبت کند و هرگونه تحرکات دشمن را برای رخنه به سپاه و ایجاد خلل به اهداف مرجع آن ناکام بگذارد.

تا امروز سازمان حفاظت با همراهی کارکنان و کمک و همراهی جامعه اطلاعاتی توانسته در مجموعه سپاه نقش خود را به خوبی ایفا کند و اجازه نداده دشمن به اهدافی که در مجموعه سپاه داشته حتی نزدیک شود.

در مجموع، خدمت همکاران در سپاه و دلسوزان انقلاب این نوید را می‌دهم که مجموعه سازمان حفاظت اطلاعات توانسته با بهره از تجربه بیش از سه دهه و با همه ظرفیت‌های خود یک مجموعه توانمند و هوشمند داشته باشد. در مقابله با تهدیدات و آسیب‌هایی که امروز متوجه سپاه است، پنجه در پنجه سرویس‌های اطلاعاتی بزرگ جهان، از جمله سیا و موساد و برخی سرویس‌های دیگر که اهداف خاصی را در کشور و سپاه دنبال می‌کنند، انداخته‌ایم و در مقابل اهداف و مقاصد شومی که آنها چه از حیث عامل‌گیری و چه جمع‌آوری اطلاعات و چه رخنه و نفوذ نسبت به سپاه داشته‌اند، ناکام‌شان کرده‌ایم.

* تهدید و آسیب‌هایی که در حال حاضر متوجه مجموع سپاه و کارکنان آن در حوزه حفاظت اطلاعات چیست؟

ما از طریق عوامل بیرونی مورد تهدید قرار می‌گیریم. عمده‌ترین تهدیدات هم تلاش سرویس‌ها در عامل‌گیری، جذب، نفوذ و جمع‌آوری اطلاعات از بخش‌های حساس نیروهای مسلح و سپاه است.

آسیبی که امروز خیلی باید برای آن فکر کرد و چاره اندیشید، تضعیف باورهای دینی و اعتقادی است. دشمن امروز می‌خواهد باورهای ما را نسبت به اسلام، انقلاب و کارآمدی نظام تضعیف کند و اگر این کار را در حوزه خودی و بین نیروهای ارزشی انجام بدهد، می‌توانیم بگوییم هدف دشمن محقق شده است.

* درباره مسئله نفوذ که مورد تأکید فرمانده معظم کل قوا است، توضیح بیشتری بدهید.

رهبر معظم انقلاب روی مسئله نفوذ بیشتر پس از برجام تأکید داشتند، اما نفوذ همواره مسئله ما بوده و دشمن این برنامه را داشته است؛ اما الآن مسئله در حوزه نفوذ بیشتر جریانی است. نفوذ فردی و رخنه همیشه در دستور کار دشمن بوده و ما باید نگران نفوذ جریانی باشیم؛ ما که در سپاه صیانت‌کننده هستیم، روی این مسئله حساسیم.

سازمان در حوزه‌های گوناگون رصد و مراقبت می‌کند. یکی از حوزه‌ها، حوزه گزینش و جذب است و ورودی‌ها را مراقبت می‌کنیم. در حوزه‌های مراکز علمی‌ـ پژوهشی نیز مسئله نفوذ را جدی گرفته و اقدامات پیشگیرانه و مقابله‌ای را پیگیری می‌کنیم. با رصد و اقدامات در حال اجرا با استفاده از همه ظرفیت‌ها مانع رسیدن دشمن به اهدافش بوده و خواهیم بود.

* ضرورت صیانت از اطلاعات طبقه‌بندی شده به عنوان یکی از مباحث مهم در مأموریت های سازمان حفاظت اطلاعات را بیان فرمایید.

چارچوب‌ها و قواعدی که برای صیانت از اطلاعات سپاه ترسیم شده، محدودکننده و دست‌وپاگیر نیست. برخی دوستان احساس می‌کنند محدودیت و ملاحظات مانع کار می‌شود؛ اما باید باور داشته باشیم که اطلاعات ما برای دشمن ارزشمند است، گاهی این را فراموش می‌کنیم و باور نمی‌کنیم سرویس‌های اطلاعاتی دشمن حرص و ولع شدید برای کسب بخشی از این اطلاعات دارد؛ از این رو باید به این باور برسیم که این اطلاعات برای دشمن بیش از تصور ما ارزشمند است.

ما خودمان مانند ماهی داخل آب هستیم و قدر این آب و نعمت را نمی‌دانیم؛ اما وقتی در نقطه‌ای قرار بگیریم که ببینیم دشمن برای دستیابی به بخشی از این اطلاعات، دارد چه تلاشی می‌کند و شب و روز نمی‌شناسد، ارزش آن را می‌فهمیم. دشمن میلیون‌ها دلار برای این اطلاعات هزینه می‌کند و به دنبال کمترین اطلاعات است؛ از این رو اگر می‌خواهیم دشمن در دستیابی به اطلاعات ناکام باشد، باید به تمهیدات حفاظتی طراحی شده اعتقاد داشته باشیم.

هماهنگی‌های داخلی و تعاملات با حفاظت اطلاعات لازم است و باید برای مراقبت از اطلاعات به شکلی که در حالت حداقلی، دشمن نتواند به راحتی به اطلاعات ما دست پیدا کند، تلاش کنیم. شاید دشمن در برخی بخش‌ها اطلاعات ما را به دست بیاورد، اما نه به راحتی. برای دشمن زحمت و دردسر و فریب و مشغول‌سازی ایجاد کنیم. این در سایه باور و همدلی بین مجموعه‌های حفاظتی و مجموعه‌هایی که با اطلاعات و اخبار سروکار دارند، میسر می‌شود.

* در مقوله پیشگیری به عنوان یکی از اولویت‌های سازمان چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

اساساً یکی از مأموریت‌های سازمان‌های حفاظت اطلاعات مسئله پیشگیری است؛ به ویژه در سپاه، در اساسنامه سازمان حفاظت سپاه مصوب فرمانده معظم کل قوا اصلی‌ترین مأموریت سازمان، امر پیش‌بینی و پیشگیری قید شده است و همه تلاش‌های ما اساساً در درجه اول به منظور این است که از سپاه مراقبت کنیم.

بازوی نیروهای مسلح هستیم و با مجموعه اقدامات باید حصاری را پیرامون مجموعه ایجاد کنیم تا دشمن نتواند به این مجموعه رسوخ پیدا کند. توجیه نیروها و آحاد فرماندهان در این زمینه و آگاه‌سازی در حوزه دانش حفاظتی و ارتقای آن و رصد دقیق و هوشمندانه در همه ابعاد پنهان و آشکار برای تحقق این پیشگیری لازم بوده و امر بسیار مهمی است.

امام خامنه‌ای فرموده‌اند، من به پیشگیری اهمیت بیشتر می‌دهم و پیشگیری مقدم بر پیگیری است. اساساً باید کاری کنیم که این ویروس و بیماری در مجموعه ما رسوخ و گسترش پیدا نکند؛ از این رو سازمان حفاظت اطلاعات در ابعاد گوناگون در این حوزه کار می‌کند، چه در رصد، چه توجیه، آگاه‌سازی، تبیین و پیاده‌سازی اقدامات حفاظتی در اهداف مرجع در مجموعه‌های سپاه. این امر در طول سال جاری است.

اگر پیشگیری مطلوب حاصل شود، دشمن در رسیدن به اهداف در سپاه ناکام خواهد بود و صیانت و سالم‌سازی محقق شده است.

* در شرایط کنونی و به صحنه آمدن ابزارهای متنوع ارتباطی از جمله گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی که در واقع اصلی‌ترین نقطه مشکل عمومی حفاظت با کارکنان در سازمان های نظامی، امنیتی است، چه نظری دارید؟

فضای مجازی به نوعی فرصت و تهدید است. فرصت‌ها را باید خوب بشناسیم و سواد و علم بهره‌گیری را پیدا کنیم و مضرات مفسده‌ها را هم باید در کنار تهدیدات ببینیم؛ اما برخی اوقات بین اینها تمیز داده نمی‌شود و اگر حفاظت دستورالعملی صادر می‌کند، پشتوانه مراجع بالادستی را دارد و عمدتاً به دلیل تهدیدات این فضا است؛ از این رو در مأموریت‌ها و اماکن سپاه نباید استفاده شود.

به هر حال چه قبول کنیم و چه نکنیم، این تهدیدات وجود دارد. استفاده از گوشی هوشمند در مکان‌ها و مأموریت‌ها ممنوع است؛ از این رو عزیزان به این تمهیدات توجه داشته باشند. به دلیل همین بی‌توجهی و غفلت‌ها چه خسارت‌ها و چه مشکلاتی برای برخی از همکاران ما در مأموریت‌ها اتفاق افتاده که جای بیان آن نیست. اگر این تهدیدات را خوب بشناسیم، می‌توانیم از آن به مثابه فرصت استفاده کنیم، مانند یک سیل که اگر آماده نباشیم، ویرانگر است و اگر آماده باشیم، با مهار آن می‌توانیم آبادی را به ارمغان بیاوریم.

سرویس‌دهنده مرکزی تبادل اطلاعات در فضای شبکه‌های اجتماعی در اختیار دشمن است؛ یعنی اطلاعات شما در اختیار دشمن است و دشمن این را به همین دلیل برای ما به طور رایگان فراهم کرده است. پشت همه این خدمات سرویس‌های جاسوسی هستند؛ اما خود سرویس‌های صاحب اینها از این امکانات برای کارهای خود استفاده نمی‌کنند.