بیماران قلبی می توانند روزه بگیرند؟

 تغذیه بیماران قلبی با تغذیه دیگران فرقی ندارد. اگر دستگاه گوارش که عضلاتش ۱۲ ساعت در حال استراحت بوده است، ناگهان به فعالیت شدیدی بپردازد ناخودآگاه نه فقط فشار شدیدی روی معده وارد می شود بلکه عضله قلب نیز تحت فشار قرار می گیرد

روزه داری اصولا برای قلب مفید است زیرا عضله قلب مثل موتور یک خودرو است هرقدر این موتور وزن کمتری را تحمل کند استهلاک کمتری خواهد داشت.

ماه رمضان، ماه برکت و سلامت و ماه خودسازی و پرداختن به جسم و روح است.ماه رمضان بهترین فرصت برای تصفیه بدن از چربی ها و مواد زایدی است که طی سال در بافت های آن جمع شده است.

بنابراین اگر در کنار فضایل معنوی این ماه، به سلامت جسمی خود اهمیت می دهید، با رعایت یک رژیم غذایی متعادل، به بدن خود کمک کنید تا بتواند علاوه بر حفظ تناسب و تعادل، بهتر روزه داری در این ماه را تحمل کند.

حتما تاکنون درباره رژیم غذایی مناسب در ماه رمضان مطالبی خوانده یا شنیده اید. نکته تکرارشونده در گفته بسیاری از کارشناسان این است که اکثر مردم حتی کسانی که به بیماری های مزمنی مثل دیابت، امراض قلبی و غیره مبتلا هستند، می توانند تحت نظر پزشک روزه بگیرند.

این امر دلالت بر این دارد که فواید روزه آن قدر برای بدن زیاد است که حتی کسانی که بیمار هستند نباید خود را از مزایای آن محروم کنند. از آن جا که قشر زیادی از جامعه ما درگیر امراض قلبی، عروقی هستند، در این گزارش درباره بیماری های قلبی و روزه داری صحبت می کنیم.

اولین سوالی که به ذهن می رسد این است که آیا روزه گرفتن برای بیماران قلبی مفید است یا خیر. این سوال را با دکتر سیداحمد سررشته داری متخصص داخلی و قلب درمیان می گذاریم. وی در پاسخ به این سوال می گوید: ضرب المثلی هست که می گوید منشاء تمام امراض معده است و دوای آن نخوردن است.

بنابراین نخوردن دوای بسیاری از امراض از جمله امراض قلبی است. اما بیماران قلبی به ۲ دسته تقسیم می شوند. یک عده کسانی که بستری هستند و نمی توانند و نباید روزه بگیرند، دسته دوم بیماران سرپایی هستند که یک عده معالجه شده اند و یک عده تحت معالجه قرار دارند. عده ای که معالجه شده اند و باید ۳ بار در طول روز دارو بخورند، طبیعی است که نمی توانند روزه بگیرند اما آن هایی که می توانند داروهایشان را سحر و افطار بخورند، می توانند روزه بگیرند.

اما بیمارانی که مرخص شده اند و تحت معالجه هستند، در صورتی که چربی و قند بالا دارند و دائم باید دارو بخورند، نمی توانند روزه بگیرند. اما اگر می توانند داروهایشان را به تجویز پزشک در افطار و سحر میل کنند، می توانند روزه بگیرند، روزه داری اصولا برای قلب بسیار مفید است زیرا عضله قلب مثل موتور یک خودرو است. هرقدر این موتور، وزن کمتری را تحمل کند استهلاک کمتری خواهد داشت.

اگر روزه داری باعث لاغری فرد شود، در شرایطی که انواع رژیم های لاغری توسط برخی مورد آزمایش قرار می گیرد، پس روزه داری ساده ترین و بهترین رژیم لاغری است و در نتیجه آن فشار روی قلب کمتر می شود، چربی های اضافه بدن می سوزد و از بسیاری از بیماری ها ازجمله بیماری های قلبی حاد، فشارخون، سکته های قلبی، مغزی، مشکلات کلیوی و غیره جلوگیری می شود.

امروزه در پس زمینه تمام بیماری ها، چاقی دیده می شود چاقی هم در نتیجه افزایش چربی ها رخ می دهد. بدترین نوع چاقی، بزرگ شدن شکم و باسن است و در این ناحیه بدترین نوع چربی ذخیره می شود. بنابراین بهترین چربی سوز برای افراد چاق، روزه داری است. در بیماران قلبی که از چاقی رنج می برند، روزه توصیه می شود منتهی با تجویز پزشک به شرطی که داروهایشان را در ۲ وعده سحر و افطار بتوانند میل کنند.

دکتر سررشته داری با تاکید بر کلید اصلی موفقیت در روزه داری می گوید: کم خوردن برای همه از جمله در بیماران قلبی طی ماه رمضان توصیه می شود. کم خوردن باعث استراحت دستگاه گوارش و به تبع آن کم شدن فشار روی موتور قلب می شود. بنابراین می توان گفت روزه داری در پیش گیری از امراض قلبی بسیار موثر است.

روزه داری در واقع به نحوی به حفظ تعادل کسب انرژی و میزان فعالیت در بدن منجر می شود. در واقع هر فردی باید به میزان مورد نیاز بدن خود انرژی کسب کند و مطمئن باشدکه آن مقدار انرژی را در طول روز می سوزاند، انرژی مازاد در بدن تبدیل به چربی های مخرب و به تبع آن امراض بی شماری می شود. بنابراین اگر فردی فعالیت چشمگیر بدنی ندارد، نباید انرژی مازاد کسب کند. روزه داری باعث می شود، بدن به آن تعادل و تناسب نزدیک شود و به میزان فعالیت بدن، انرژی به دست آورد.

حتی در مورد کسانی که پرهیز دارند، روزه منع نمی شود زیرا پرهیزی که در مورد یک بیمار مبتلا به امراض قلبی، عروقی اعمال می شود، پرهیز از استرس، پرخوری، مصرف غذاهای پرانرژی و پرهیز از استراحت متمادی است. در روزه داری تمام این اتفاقات می افتد یعنی بدن فعالیت همیشگی را دارد، کمتر کسب انرژی می کند و در مجموع روزه برای این عده نیز مفید است.

وی درباره تغذیه بیماران قلبی می گوید: تغذیه آن ها فرقی با تغذیه دیگران ندارد. توجه داشته باشید که بدن مثل یک خودرو است. هنگام روشن شدن خودرو، ابتدا باید آن را گرم کرد و بعد گاز داد. بدن نیز همین طور است. اگر دستگاه گوارش که عضلاتش ۱۲ ساعت در حال استراحت بوده است، ناگهان به فعالیت شدیدی بپردازد، ناخودآگاه نه فقط فشار شدیدی روی معده آورده اید بلکه عضله قلب که وظیفه خون رسانی به بدن را نیز دارد، تحت فشار قرار می گیرد.

بنابراین در افطار ابتدا مایعات گرم و بعد شیرین برای بالا بردن قند خون صرف شود. مایعات گرم زودتر جذب می شود و در اولویت قرار دارد. درست مثل یک مسابقه که ورزشکار ابتدا بدن خود را گرم می کند و بعد مسابقه شروع می شود. دستگاه گوارش هم باید ابتدا با حجم غذاهای مایع و ولرم پر شود زیرا احساس گرسنگی را هم به سرعت برطرف می کند. نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه بعد از افطار زمان مناسبی برای صرف غذای حجیم تر است.

به هنگام سحر نیز مصرف غذاهای کم حجم و پرانرژی مثل انواع گوشت سفید شامل ماهی یا مرغ توصیه می شود. زیرا گوشت سفید بهترین پروتئین برای بیماران قلبی است. میوه، آب میوه و خوردن داروی به موقع نیز نباید فراموش شود. از طرفی دیگر خوردن گوشت قرمز و چربی های حیوانی برای این بیماران توصیه نمی شود زیرا این مواد غذایی در عضلات معده به مدت طولانی می ماند و این امر باعث فشار آمدن روی قلب می شود.

هم چنین باید متذکر شد پس از افطار قلب با حداکثر توان خود کار می کند تا خون مورد نیاز عضلات دستگاه گوارش را فراهم کند. تحرک عضلات بلافاصله پس از افطار فشار مضاعف روی قلب می آورد. بنابراین برای یک قلب ضعیف، ورزش توصیه نمی شود اما یک ساعت قدم زدن حدود ۱۱ صبح و یک ساعت قبل از افطار به این بیماران توصیه می شود و ضرری ندارد. در این حالت قلب فقط به عضلات خون رسانی می کند و تحت فشار قرار ندارد.

وی درباره علل کاهش سن مبتلایان به امراض قلبی توضیح می دهد: نداشتن دانش نگهداری بدن و بی تحرکی مهم ترین علت است. بیشتر جوانان تحرک کافی ندارند، غذاهای پرچرب می خورند و بلد نیستند از بدن و قلب خود نگهداری کنند. آن ها اغلب انرژی نمی سوزانند و به علت مصرف غذاهای پرچرب رگ های قلبشان تنگ می شود.

چاقی مفرط، استرس و اضطراب، وراثت، چربی بالا، کشیدن سیگار و دیابت نیز دست به دست هم داده است تا سن ابتلا به بیماری قلبی در ایران پایین بیاید. توصیه ما به افراد این است که پیاده روی را فراموش نکنند، سعی کنند کمتر از خودرو شخصی استفاده کنند. ترک سیگار و کوهنوردی در روزهای تعطیل هم بسیار موثر است. متاسفانه بیشتر روزهای تعطیل رستوران ها شلوغ است و بیشتر جوانان پس از صرف یک وعده غذای چرب استراحت می کنند. با چنین اوضاعی نمی توان انتظار داشت قلب سالمی داشته باشند.

دکتر سررشته داری به عنوان آخرین توصیه ها به بیماران قلبی می گوید: توصیه اکید ما این است که این افراد باید داروهایشان را به موقع بخورند، غذاهای پرانرژی و چرب نخورند، در میهمانی های افطاری پرخوری نکنند، به دستورات پزشک خود توجه کنند و طبق نظر وی روزه بگیرند.