چرا برخی افراد تمایل زیادی به خوردن یخ دارند؟

هیچ چیز به اندازه خوردن یخ تراشیده در یک روز گرم تابستان لذت ندارد. تکه‌های یخ کوچکی که در ته لیوان شما می‌چرخند شما را خنک کرده و تشنگی شما را برطرف می‌کنند. هنگامی که بیمار هستید، مکیدن مکعب‌های یخ می‌تواند خشکی دهان را بدون ایجاد حالت تهوع برطرف کند. اما در مورد جویدن تکه‌های یخ سخت مستقیم از فریزر چه می‌کنید؟ آیا برای شما بد است؟ خوردن مکعب یخ ممکن است یکی از فعالیت‌های مورد علاقه سگ شما باشد، اما برای شما می‌تواند یک بیماری زمینه‌ای را نشان دهد.

«پاگوفاژی» (Pagophagia) اصطلاحی پزشکی است که برای مصرف اجباری و ولع مداوم برای خوردن یخ و یا نوشیدنی‌های یخ زده به کار می‌رود. کودکان و زنان باردار اغلب این حالت را تجربه کرده‌اند؛ اما این مسئله ممکن است برای هر کسی اتفاق بیافتد.

بسیاری از افرادی که می‌خواهند خنک و یا سرحال شوند، اقدام به جویدن یخ کرده و یا یخ را به نوشیدنی خود اضافه می‌کنند. در دهان قرار دادن و مکیدن یخ نیز می‌تواند به رفع خشکی دهان کمک کند. اما با این وجود، باید توجه داشت مصرف مداوم یخ، برفک‌های فریزر و یا حتی نوشیدنی یخی می‌تواند نشانگر یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیازمند توجه‌های پزشکی است. این مسئله حتی می‌تواند به دندان‌های شما نیز آسیب برساند.

در این گزارش قصد داریم به علل احتمالی ولع شدید به خوردن یخ و راه‌های درمان آن بپردازیم:

علل ویار به یخ

زمانی که بدن شخصی به اجبار به خوردن یخ ویار می‌کند، به آن پاگوفاژی می‌گویند. پاگوفاژی یک حالت نادر از نوعی اختلال خوردن است که به اختلال هرزه خواری یا پیکا «pica» معروف است.

کسانی که اختلال هرزه خواری را تجربه می‌کنند، ممکن است:

- دارای افسردگی باشند.

- دارای ناتوانی در امر یادگیری باشند.

- مبتلا به اوتیسم باشند.

- اسکیزوفرنی داشته باشند.

اختلال هرزه خواری یا «پیکا» همچنین می‌تواند بر روی کودکانی که دچار استرس و سهل انگاری هستند، تأثیر بگذارد.

پیکا نوعی اختلال در غذا خوردن است که در آن افراد به اجبار یک یا چند ماده غیر غذایی مانند یخ، خاک رس، کاغذ، خاکستر یا خاک می‌خورند. پاگوفاژی زیرمجموعه‌ای از پیکا است که شامل خوردن یخ، برف یا آب یخ می‌باشد. افراد مبتلا به پیکا به دلیل اختلال جسمی مانند کم‌خونی مجبور به خوردن یخ نمی‌شوند. این یک اختلال روانی است. پیکا اغلب در کنار سایر شرایط روانپزشکی و معلولیت‌های فکری رخ می‌دهد.

اگر این ویار یا ولع شدید همچنان پایدار باشد و بیش از یک ماه به طول بیانجامد، باید به دکتر مراجعه کنید؛ چرا که در این موارد مراقبت‌های پزشکی لازم است.

هرزه خواری یا پیکا در کودکان و زنان باردار رایج است؛ اما باید توجه داشت که می‌تواند در هر کس دیگری نیز مشاهده شود.

کم خونی ناشی از فقر آهن

برخی پژوهشگران از ارتباط میان کم خونی ناشی از فقر آهن و ولع شدید به خوردن یخ سخن می‌گویند؛ اما علل اصلی آن همچنان مشخص نیست.

به طور مثال طبق یک پژوهش، حدود ۴ درصد از شرکت کنندگان در یک پژوهش «بدون کم خونی ناشی از فقر آهن»، تجربه جویدن یخ اجباری یا همان ویار یخ را داشتند. این در حالی است که ۵۶ درصد با داشتن کم خونی چنین امری را تجربه کرده بودند.

 افراد مبتلا به آنمی (کم خونی) سطح پایینی از گلبول قرمز خون را که برای حمل اکسیژن در بدن مورد نیاز است، دارند. در افرادی که کم خونی ناشی از فقر آهن دارند، فقر آهن سبب پایین بودن سطح این گلبول هاست.

یک فرد با هر نوع کم خونی ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

خستگی

رنگ پریدگی

سرگیجه

تپش قلب

نفس نفس زدن

درد قفسه سینه

زبان متورم

 چگونه علت یخ خوری تشخیص داده می‌شود؟

اگر شما هوس خوردن یخ را برای بیش از یک ماه داشته باشید باید به پزشک مراجعه کنید. اگر باردار هستید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش خون از شما گرفته شود. کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها در طول بارداری می‌تواند مشکلات حادی را ایجاد کند.

به سراغ پزشک خانوادگی خود بروید و نشانه هایتان را توضیح دهید. اگر قبلا به خوردن مواد غیر عادی دیگری نیز علاقه داشتید حتما این موضوع را هم بیان نمایید. پزشک تلاش می‌کند به کمک ازمایش خون، کم خونی ناشی از فقر آهن را بررسی کند. اگر کم خونی داشتید می‌توان علل زمینه‌ای همچون خونریزی اضافی را هم تشخیص داد.

آیا هوس یخ خوری می‌تواند باعث توسعه شرایط دیگری شود؟

اگر هوس شدیدی به خوردن یخ دارید، ممکن است بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنید به خوردن یخ روی بیاورید. افرادی که هوس یخ خوردن دارند معمولا در طول روز چندین سینی یا کیسه از یخ را می‌خورند.

درمان‌هایی برای هوس یخ

جویدن یخ با عوارضی همچون آسیب دندان‌ها، چاقی و مشکلات ناشی از آن به علت افزودن قند و … مرتبط است.

اگر میل شدید به یخ دارید، باید دلیل آن را بیابید. اگر کم خونی فقر آهن دارید، مکمل‌های آهن باید تقریبا فوری شما را از شر هوس خوردن یخ خلاص کنند. اگر یک نوع پیکا دارید، درمان ممکن است کمی پیچیده‌تر باشد. گفتار درمانی ممکن است مفید باشد، به ویژه هنگامی که با داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب ترکیب شود. اگر درد فک یا دندان درد دارید، با دندانپزشک خود صحبت کنید. آن‌ها ممکن است به شما کمک کنند تا از آسیب جدی به دندان‌ها و فک خود جلوگیری کنید.